Bebeklerde Ateş

 

Bebeklerde ateş yıllar önce çocuk hekimleri tarafından anne ve babalarda başta olmak üzere başlı başına çok önemli bir hastalık olarak ele alınır, ateşi düşürmek için çok büyük çabalar harcanırdı ve yapılan işlemlerin sorunu çözeceği düşünülürdü. Bebeklerde ateşlenmenin çok normal olması ile birlikte ilk deneyim yaşayan anne ve babalar oldukça telaşlanmaktadır. 

Fakat günümüzde ise ateşlenmenin enfeksiyon ile savaşımı için gerekli bir durum olduğuna inanılmaktadır. Günümüzde artık bebeklerde ateş sınırı 38 derecedir. Geçmiş yıllarda sınır 37 dereceydi. Özellikle küçük bebeklerde ateş 38 derecenin üstünde ise ateşi kontrol altına almak çok önemlidir.

Ateş bebeklerde hasta olduğunun bir göstergesi olmakla beraber, çok ağır enfeksiyonlarda bazen ateşe rastlanmayabiliyor. Bu sebeple ateş hastalığının düzeyini belirlememekle beraber, harekete geçmek için çok faydalı bir mekanizmadır. Anne ve babalar bu durumda evde veya çocuk doktoru ile görüşerek tüm gerekli önlemleri almalıdırlar.

Bebeklerde ateş normal vücut ısısı, ölçümün yapıldığı ortam sıcaklığı, zaman ve kişiye göre değişiklikler göstermektedir. Sabah ölçülen ateş en düşük seviyeyi gösterirken, akşam en yüksek ölçüyü verebilir. Bebeklerde ağızdan alınan ateş, makattan alınan ateşten 0.6 derece daha düşüktür. Kasıktan ve koltuk altından alınan ateş ağızdan alınan ateşten 0,6 derece daha düşüktür. Alından yapılan ölçümler en doğru ateşi ölçmektedir. 

Bebeklerde ateş, çevresel ateş dediğimiz bir durumda gözlenmektedir. Sıcak havalarda bebeğin çok fazla giydirilmesi, çok hareketli olması ve heyecandan bebeğin ateşinin çıkmasına neden olur.

Bebeklerde ateşin sebepleri;

• Mikrobik hastalıklar,
• Eklem romatizması
• Tümörler

İlaç ateşi, sahte ateş, beyin hastalıkları, şeker hastalarındaki su kayıplarından kaynaklı ateş, aspirin zehirlenmelerinde meydana gelen ateş, genetik akdeniz hastalığı diğer nedenler arasındadır.

Öncelikle bebeklerde ateşin ölçümünün doğru olarak yapılması gerekmektedir. Eğer bebeğinizin ateşi 38 derecenin üstünde ise en yakın bir sağlık kuruluşuna gitmeniz gerekmektedir. Eğer hemen gitmek gibi bir durumunuz yok ise kendi imkanlarınızla bebeğinizin ateşini düşürmeniz gerekmektedir.

Öncelikle sakin olmalısınız ve bebeğin üstündeki fazla kıyafetleri çıkarmalısınız. Üzerindeki kalın kıyafetler vücut sıcaklığını dışarı geçirmeyerek bebeğin ateşinin daha fazla yükselmesine neden olacaktır. Islak nemli bir bez ile de vücudunu sarabilirsiniz. Ortam sıcaklığını klima veya havalandırmasını yaparak oda sıcaklığını 20 dereceye sabitlemelisiniz. Kesin sonuç vermesi açısından bebeğinizin ateşini makattan veya alından ölçen cihazla bebeğinizin ateşini ölçmelisiniz. Eğer bebeğin ateşi 39-39.5 dereceyi geçerse havale riski vardır. Bu nedenle acil bebeğin ateşini 38 dereceye düşürmeniz gerekir ve 15 dakikada bir tekrar kontrol edilmelidir. Bunun için her zaman evinizde bulundurmanız gereken bir ateş düşürücü şurup olmalıdır. Bebeğinizin ateşini ölçtükten sonra riskli seviyede ise mutlaka ateş düşürücü ilacını vermelisiniz. 

Bebeklerde ateş ishalle birlikte oluşmuşsa mutlaka uzman çocuk doktoruna götürülmeli, bu durumda evde yapılacak bir şey yoktur. Mümkünse acil servise götürülmesi gerekir. Ateş düşürücü şuruplar, fitile göre daha geç etki etmektedir. Eğer bebeğin ateşi çok yüksekse ve acil bir durum ise fitil verilmesinde fayda vardır. Bebeğinize ateş düşürücüyü verdikten sonra ılık suyla bir duş aldırmalısınız. Kesinlikle buzlu su uygulanmamalıdır. Ayrıca alkollü kompreslerle ateşi düşürmeye kesinlikle çalışmayın. Ayrıca kulaktan dolma uygulamalarla bebeğinizin ateşini düşürmeye çalışmamalısınız. Özellikle yeni doğan bebeklerde ateş, üzerinin çok fazla giydirilmesi ve ortam sıcaklığının çok fazla olmasından da kaynaklanıyor olabilir. Bu yüzden yeni doğan bebeklerin oda sıcaklıklarının düşürülmesi ve fazla giydirilmemesi gerekmektedir. Bebeklik ve çocukluk döneminde tercih edilen ateş düşürücü şuruplar parasetamol içermektedir. Kesinlikle aspirin bir ateş düşürücü olarak kullanılmamalıdır. Parasetamol ateş düşürücü şuruplar 4-6 saatte bir verilebilir. 

Yeni doğan dönemdeki bebeklerde ateş enfeksiyon, bakteri ve virüslerle savaşma kısıtlı olduğu için daha da ciddi enfeksiyonlar oluşabilir. Üç aydan büyük bebeğiniz varsa ateş, vücudun enfeksiyonlarla savaşma yöntemlerinden biridir. Bebeğinizin her ateşi çıktığında doktora götürmenize gerekli bir durum olmayabilir. Çok dikkatli olmak şartıyla bebeğinizin ateşini evde kontrol altına alabilirsiniz.

Bebeklerde ateş 38-39 derece arasında 24 saatten daha uzun sürerse ve ateşten başka öksürük, burun akıntısı gibi başka belirtiler yoksa doktorunuzu arayabilirsiniz. Bu durumda ateşin nereden kaynaklandığını bulmak gerekebilir. Bebeklerde ateş uzman bir hekim tarafından yapılması şartıyla iğne yapılarak ta ateşin düşülmesi sağlanabilir. İğne ateş düşürücü şuruplardan daha önce etki etmektedir. Kural olarak 1 yaşını doldurmamış bebeklerde enjeksiyon iğnesi bacaktan, yürümeye başlayan bebeklerde kalçadan yapılmalıdır.b