Ameliyat Aletleri, Ameliyat aletleri, cerrahi operasyonlarda kesi yapmak, kemik ya da deriyi çekmek, tutmak, genişletmek yada dikmek için kullanılan aletlerdir. Ameliyat aletleri kullanıldıkları yere ve şekillere göre elle tutulan aletler, oynar ya da oynamayan aletler ve elektrik, pil gibi güç ile çalışan aletler olmak üzere 3 alanda sınıflandırılır.
1) Elle tutulan ameliyat aletleri:
Bistüri: Bistüri oldukça keskin olan bir alettir ve keskin olan uç kısmı ve sapı ile birlikte iki bölümden oluşur. Bistüri ucunun takılması ya da çıkarılması esnasında oluşacak olan bazı kazaları önlemek için oldukça dikkatli kullanılması gereken bir alettir. Elektrokoter ve lazer gibi aletler bistürinin alternatif yardımcılarıdır. Bistüri sapları ve uçları birçok numaradan oluşan uç ve saplarla değiştirilerek kullanılabilir.
Makas: Makaslar yaptıkları görevlere göre kesi makası ve dikiş makası olmak üzere ikiye ayrılır. Kesi makası (diseksiyon), oldukça küçük ve hassas bir makastır ve genellikle plastik, mikroskobik ve göz ameliyatlarında kullanılır. Dikiş (sütür) makası, ameliyatlar esnasında her uzunlukta olanı kullanılabilir. Kıvrık, küt ve düz şekilleri de vardır. Kıvrık olanlar dokuları kesmek, düz makaslar ise dokunun düz kesilmesini ve dikiş kesme işleminde kullanılır.
Hemostatik klempler: Hemostatik klempler elle tutulan aletler arasındadır ve damarı klempi etmek ve kanamayı kontrol altına almak için kullanılır. Hemostatik klemp ile damar tutulur ve kanama bittikten sonra çoğunlukla damar çevresine dikiş atılır. Hemostatik kleplerin tutma yeri kilitlenebilir ya da kilitsiz şekilde olabilir.
Yumuşak doku klempleri: Yumuşak doku klempleri hemostatik klemplere benzerler ancak yumuşak dokuları daha iyi ve uzun bir şekilde tutup çekebilirler. Dokuları zedelemeden hassas bir şekilde tutabilen dişleri yada tırtıkları bulunur.
İğne tutucular (portegüler): İğne tutucuların hemostatik klemlere göre ağızları kısımları biraz daha küçük ve kalındır. Bir çok boyutlarda düz ve eğik şekillerde bulunur ve dikiş iğnelerini taşırlar.
Retrakörler (ekartörler): Ameliyatların türüne göre farklı reflektörler kullanılabilir. Rektörleri tutmak için bir sap ve uç kısmında çekmek için bir kanca yada tırmık şeklinde bir parça bulunur. Retrakörler insizyon yerini açık tutup ve ameliyat alanının ortaya çıkmasını sağlar.
Biyopsi iğneleri: Farklı boyutlarda ve çeşitte bulunabilen ve paslanmaz çelikten yapılmış olan biyopsi iğneleri, mikroskobik incelemeler esnasında doku ve sıvı çıkarılma işleminde kullanılır.
Aspiratör uçları: Ameliyatta anatomik yapıların daha iyi bir şekilde görülmesi için kanı, dokuları ve sıvıları çıkarmak amacıyla kullanılır.
Makas: Makaslar yaptıkları görevlere göre kesi makası ve dikiş makası olmak üzere ikiye ayrılır. Kesi makası (diseksiyon), oldukça küçük ve hassas bir makastır ve genellikle plastik, mikroskobik ve göz ameliyatlarında kullanılır. Dikiş (sütür) makası, ameliyatlar esnasında her uzunlukta olanı kullanılabilir. Kıvrık, küt ve düz şekilleri de vardır. Kıvrık olanlar dokuları kesmek, düz makaslar ise dokunun düz kesilmesini ve dikiş kesme işleminde kullanılır.
Hemostatik klempler: Hemostatik klempler elle tutulan aletler arasındadır ve damarı klempi etmek ve kanamayı kontrol altına almak için kullanılır. Hemostatik klemp ile damar tutulur ve kanama bittikten sonra çoğunlukla damar çevresine dikiş atılır. Hemostatik kleplerin tutma yeri kilitlenebilir ya da kilitsiz şekilde olabilir.
Yumuşak doku klempleri: Yumuşak doku klempleri hemostatik klemplere benzerler ancak yumuşak dokuları daha iyi ve uzun bir şekilde tutup çekebilirler. Dokuları zedelemeden hassas bir şekilde tutabilen dişleri yada tırtıkları bulunur.
İğne tutucular (portegüler): İğne tutucuların hemostatik klemlere göre ağızları kısımları biraz daha küçük ve kalındır. Bir çok boyutlarda düz ve eğik şekillerde bulunur ve dikiş iğnelerini taşırlar.
Retrakörler (ekartörler): Ameliyatların türüne göre farklı reflektörler kullanılabilir. Rektörleri tutmak için bir sap ve uç kısmında çekmek için bir kanca yada tırmık şeklinde bir parça bulunur. Retrakörler insizyon yerini açık tutup ve ameliyat alanının ortaya çıkmasını sağlar.
Biyopsi iğneleri: Farklı boyutlarda ve çeşitte bulunabilen ve paslanmaz çelikten yapılmış olan biyopsi iğneleri, mikroskobik incelemeler esnasında doku ve sıvı çıkarılma işleminde kullanılır.
Aspiratör uçları: Ameliyatta anatomik yapıların daha iyi bir şekilde görülmesi için kanı, dokuları ve sıvıları çıkarmak amacıyla kullanılır.
2) Oynar ya da oynamayan aletler (fleksbl ve rijit aletler): Endoskopik yani kapalı ameliyatlarda kullanılan bu aletler anüs ağız gibi bazı deliklerden ya da ameliyat bölgesinde açılan ufak kesilerden iç kısımlara girilerek organları görüntülemek amacıyla kullanılır. Lümen, lens ve fiberoptik halkalardan oluşan hassas yapılı aletlerdir.
3) Güç ile çalışan aletler: Matkap, delici, testere, zımba ve tornavida gibi güç ile çalışan aletler genellikle nöroşirürjide ve ortopedi ameliyatlarında kullanılır. Genel cerrahi ve plastik cerrahide deri grefti sağlamak nedeniyle dermatomlar kullanılır. Göğüs ameliyatlarında ise sternumu kesmek amacı ile testereler kullanılır. Güç ile çalışan aletler otoklav cihazlara konulmaz ve oldukça pahalı oldukları için ve komplek bir yapıya sahip olmaları nedeniyle düzenli bir şekilde bakımı yapılmalıdır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder