Kist Ameliyatı Hakkında Bilinmeyenler

Yumurtalık Kisti Nedir?

Yumurtalık kistleri hastaların yumurtalıklarından kaynaklanan içi sıvı, kan yada jelimsi materyalle dolu balonumsu yapılardır.Yumurtalık kistlerinin büyük kısmı fizyolojik yani kadının yumurtlama döngüsü içerisinde yumurtlama keseciğinin büyümesi ile gelişen hormonal kistlerdir. Bunlara yumurtlama kistleri adı da verilir. Ay ortasında yumurtlama ağrısını yaratan kistlerdir. 20 yada 30 mm boyutlara ulaşan kistlerdir.

Yumurtlama zamanı ultrasonda rahatlıkla görülür. Bazen bu kistler yumurtlama yapmaz ve büyür. 4 yada 5 cm boyutlara ulaşıp kasık ağrısı gibi rahatsızlıklar yada kistin içine kanayarak şiddetli karın ağrısına yol açabilir.Kist değerlendirmesi ilk olarak ultrasonografi ile yapılır. Bu değerlendirmede kist içeriğinin yapısına bakarak kistin fizyolojik bir kist mi yoksa, iyi tümöral bir kistimi, çikolata kisti mi yoksa kötü huylu bir kistik yapımı değerlendirilmelidir.

Kist Ameliyatı, Çoğu kadının hayatının belirli bir dönemlerinde yumurtalıklarında kist oluşabilir. Oluşan bu kistler çoğunlukla belirti verip hastayı rahatsız etmez ve tedavi edilmesine gerek kalmaz. Ancak bazı kistler ise hastada kasık ağrısı, karında şişkinlik ve basınç, cinsel ilişki esnasında ağrı ve adet düzensizlikleri gibi şikayetlere neden olur. 

Basit kistler genellikle hormon düzensizliklerinden oluşur. Kadınlarda normal bir durumda adet dönemlerinde folikül adı verilen basit kistler meydana gelir ve daha sonra bu kistlerin çatlaması sonucunda yumurtlama olur. Fakat hormon düzensizliklerinde bu yumurtalar çatlamaz veya devamlı büyüyerek kiste dönüşür. 

Bu kistler eğer aşırı derecede büyüyüp hastada ağrıya sebep olmaz ise genellikle kendiliğinden kaybolurlar. Ancak kistler 5-6 cm den daha büyük duruma geldiklerinde çevrelerinde dönme riskleri oldukça yükselir ve bu durumda ameliyatla kistlerin ya da yumurtalığın tamamının alınması gerekebilir. Bu kistler aynı zamanda kötü huylu olma ihtimalleri olması nedeniyle kesinlikle tedavi edilmelidir. Tıp dilinde kistektomi denilen kist çıkarma ameliyatları laparoskopik ve açık ameliyat şeklinde yapılabilmektedir.

Yumurtalık Kisti Belirtileri Nelerdir?

Yumurtalık kisti belirtileri kistin çeşidine göre farklılık gösterebilir. Basit fizyolojik kistler hiç bir ağrı yada belirti vermeyebilir, hafif kasık ağrıları yaratabilir, çatlamayıp büyürlerse şiddetli kasık ağrıları yapabilir.

Kist içine kanayarak hastanın acil hastanede takibini gerektirebilir. Kanama durmaz ise acil laparoskopik cerrahi gerekebilir. Dermoid kist denilen doğuştan gelen kistler içinde diş, kıl ve yağ doku barındırabilir, yumurtalığın torsiyonu yada burulmasına yol açarak şiddetli kasık ağrılarına ve yumurtalığın beslenmesinin bozularak kaybına yol açabilir.

Çikolata kistleri adet ağrıları ve ilişkide ağrı yaratarak ilerleyici şekilde yumurtalığın yumurta rezerv kaybına ve kısırlığa yol açabilir. Kötü huylu tümöral kistler karın içi boşlukta sıvı toplanmasına ve sindirim sistemi şikayetlerine yol açabilir.

Laparoskopik (kapalı) kist ameliyatı:

Genel anestezi ya da spinal anestezi altında yapılan laparoskopi ameliyat yöntemi, kişinin göbek deliğinin altına ve kasık kısmına yaklaşık bir santimetre büyüklüğünde delikler açılarak boru yardımı ile kişinin karın boşluğuna girilerek yapılır. Bu ameliyat esnasında kişinin karnın içerisine gaz verilir ve burada yer alan kistler yumurtalıktan sıyrılarak uzaklaştır. 

Laparoskopik kist ameliyatında kesenin küçük olması sebebiyle hastaların ameliyat sonrasında ağrı durumu ve iyileşme süresi daha az olmaktadır. Bu ameliyat yönteminde dikiş izlerinin fazla belli olmaması ve hastada enfeksiyon riski olmamasından dolayı mümkün olduğu durumlarda genellikle laparoskopik ameliyat tercih edilir. 

Laparoskopik kapalı yapılan kist ameliyatları esnasında yapışıklık olma durumu, kanama ve malignity olasılığı gibi durumlarda ameliyat açık ameliyata çevrilebilir. Bu gibi olasılıklar ameliyattan önce hastaya söylenir. Laparoskopi ameliyatından sonra hastalar çoğunlukla ameliyattan bir gün sonra hastaneden evine taburcu edilebilir ve 1 hafta içerisinde günlük işlerini rahatlıkla yapabilir

Basit kistler genellikle kolay olarak ve çevresinde bulunan sağlıklı yumurta dokularından sıyırıp çıkarılabilir. Fakat endometriozis rahatsızlığında meydana gelen çikolata kistlerinin genital organlar ve komşu organlar içinde yapışıklıklara sebep olması, genellikle yumurtalık dokularının derin yerlerinde ve birden daha çok sayıda bulunmamaları sebebiyle çıkarma işlemi daha zor olabilir. 

Kişide bulunan dermoid kist basit ve endometriyozis kistlere göre daha zor bir kisttir ve bazen dermoid kist yumurtalık dokusuna tamamına yayılmış durumda olabilir. Bu durumda kist ile birlikte yumurtalık dokusunun da alınması gerekebilir.

Açık kist ameliyatı:

Hastada bulunan kistin kötü huylu olma durumu var ise bu durumlarda genellikle açık ameliyat tercih edilir. Genel anestezi altında açık yapılan yumurtalık kisti ameliyatında genellikle sezaryan ameliyatında yapıldığı gibi hastanın kasık bölgesi enlemesine 8-10 santimetre uzunluğunda kesilerek yapılır. Fakat nadir de olsa bazı durumlarda kistin aşırı büyümesi ya da farklı nedenlerden dolayı hastanın karın bölgesinin ortasından boylamasına yapılan kesi ile de ameliyat yapılabilir. 

Açık kist ameliyatında hastanın kasık bölgesi kesildikten sonra kistler çıkarılır ve daha sonra kesilen bölge lazer işlemi ile yada dikişle kapatılır. Ameliyatın süresi 2 ile 3 saat arasında değişebilir. Açık ameliyat süresini,hastada bulunan kistlerin büyüklüğü, karın bölgesindeki yapışıklıklar ve hastanın kilo durumu gibi etkenler etkileyebilir. Açık kist ameliyatı sonrasında hasta hastanede 2 ya da 3 gün yattıktan sonra evine taburcu edilebilir.

Kist ameliyatından sonra kistler yeniden oluşur mu?

Hastanın yumurtalığı eğer tamamiyle alınmamışsa kistlerin yeniden oluşma olasılığı yoktur. Fakat eğer hastanın yumurtalığı alınmamışsa hastada tekrardan yeni bir kist meydana gelebilir. Özellikle endometrioma yani çikolata kistlerinin yeniden oluşma oranı daha yüksektir..

Kist ameliyatlarından sonra ilk adet zamanı:

Açık yada kapalı yapılan kist ameliyatlarında genellikle 1 ay kadar zaman sonra hastanın adet kanaması başlar. Fakat bu adet süresi hastanın ameliyattan önceki adet tarihine göre değişiklik gösterebilir. Çoğunlukla kist ameliyatı olan hastalar daha önceki adet tarihlerinden yaklaşık 1 ay sonra adet görürler. Ancak bazı durumlarda ameliyat stresinden kaynaklanan adet düzensizlikleri oluşabilir ve ameliyattan sonra hastada meydana gelen her kanama adet kanaması olmayabilir. Bu durumlar nedeniyle hastalarda kanama durumu oluşması halinde doktora başvurulması önemlidir

Yumurtalık Kisti Ameliyatı Nasıl Yapılır?

Günümüzde yumurtalık kist ameliyatlarına ilk yaklaşım laparoskopik müdahaledir. Kapalı cerrahi yumurtalık kistlerinde altın standarttır. Prof. Dr. Önder Koç Ankara da yıllıdır yumurtalık kisti ameliyatı yapmaktadır. Randevu için iletişim menüsünden bize ulaşabilirsiniz.

Yumurtalık kisti ameliyatı göbek deliğinden karın içi boşluğun karbondioksit ile şişirilerek optik kameranın karın içi boşluğu ve kasık boşluğunu görüntüleyecek şekilde yerleştirilmesiyle başlar. Yumurtalıklar, rahim ve tüm batın içi organlar kamerada değerlendirilir.

Ardından karnın kasık ve yan bölgesine trokarlar yerleştirilerek laparoskopik ameliyat aletleri yerleştirilerek yumurtalıktaki kisti yumurtalıktan ayrılır ve laparoskopi torbası içinde batın dışına çıkarılır.

Materyal patolojik incelemeye gönderilir. Kistin cinsi patolojik tanı ile kesinleştirilir. Patolojik tanı alana kadar konulan tüm tanılar ön tanı olarak kabul edilir. Kesin tanı parçanın patolojik incelemesinin yapılması sonrası konur.

Yumurtalık Kisti Ameliyatı Riskleri Nelerdir?

Yumurtalık kisti ameliyatını yapacak ekibin bu tip ameliyatlara laparoskopik yaklaşım konusunda deneyiminin yüksek olması gerekir. Yumurtalığın beslenmesini bozacak yada besleyici damar yapısına zarar verecek hareketler yumurtalığın kaybına yol açabilir.

Yumurtalık üremenin temel organıdır. Yumurtalık kaybı her ne kadar diğer yumurtalık varlığını sürdürsede üreme fonksiyonlarında ve hormona salgılanımında azalma anlamına gelir.

Yumurtalık kistine laparoskopik yaklaşım yapacak ekibin kiste  kötü huylu tümör olasılığını akıldan çıkartmadan tümör cerrahisi prensiplerini gözeterek yaklaşması gerekir.

Yumurtalık Kisti Ameliyatı Ne Kadar Sürer?

Yumurtalık kisti ameliyatı laparoskopik olarak yapılır ve kistin özelliğine göre ameliyat 1 saat ile 2.5 saat arasında sürebilir. Özellikle çikolata kisti ameliyatları sebep oldukları yapışıklıklar nedeniyle uzun sürebilir.

Yumurtalık koruyucu cerrahiler yumurtalığın alındığı cerrahilere göre her zaman daha uzun sürer çünkü organ koruma söz konusu olduğunda daha hassas bir cerrahi söz konusudur. 

Kapalı cerrahi uygulamalarda deneyimin artması ile açık cerrahi uygulamalar ile aralarındaki süre farkı en aza inmiştir. Süreyi etkileyen faktörler arasında cerrahın kapalı cerrahi uygulamalar ve organ koruyucu cerrahiler konusundaki deneyimi önem taşır.

Kapalı cerrahi tecrübe kadar kullanılan ekipmanın kalitesine de bağlıdır. Cihazların sorunsuz çalışması ameliyat süresini kısaltan bir faktördür. Cihazların kontrolü ameliyata başlamadan yapılmalıdır.

Yumurtalık Kisti Ameliyatı Sonrası İşe Dönüş Ne Kadar Sürer?

Yumurtalık kisti ameliyatları günübirlik cerrahilerdir. 12 veya 24 saat içinde hasta evine, 1 hafta içinde işine dönebilir. Kapalı cerrahi olduğu için evde ağrı kesici dışında ek bir antibiyotik kullanımına gerek yoktur.

Karında 5 mm-10 mm ilk kesilere dikiş atılabilir yada yapıştırma yapılabilir. Bu kesilere bir kez pansuman yapılır. Antibakteriyel film tabakasıyla kaplanan kesilere bir daha pansuman yapılmaz hasta evinde duşunu alabilir. Yara açık bırakılır.

Yumurtalık Kisti Patlaması Ameliyatı Nedir?

Yumurtalık kistinin sızması halk arasında patlama olarak bilinir. Aşırı karın ağrısı ile hastanın hastanelik olmasına neden olur. Apansitle sıklıkla karıştırılır. Kist sıvısının yada kanamalı içeriğinin karın içi zara teması ağrının temel sebebidir.

12-24 saatlik takip süreci içerisinde ağrıda gerileme yoksa laparoskopik müdahale endikasyonu konur. Çoğunlukla kist sıvısı sızarken kist duvarında oluşan bir kanamanın durmaması hastayı ameliyata götüren ana nedendir. Ameliyatta kanamanın laparoskopik olarak durdurulması, kist kapsülünün patolojiye gönderilmesi temel amaçtır.

Hangi Durumlarda Yumurtalık Kistleri Çıkarılmalıdır?

Yumurtalık kisti cinsine göre çıkarılma endikasyonları vardır. Basit bir kist görüntüsü 2-3 aydan fazla varlığını sürdürürse tümör şüphesiyle çıkarılmalıdır. Çikolata kistlerinde 4-5 cm büyüklük, ağrı, çocuk istemi çıkarılma endikasyonu olabilir.

Dermoid kistlerde büyüme ve torsiyona yani yumurtalık beslenmesinin bozulması riski durumunda laparoskopik olarak temizlenmelidir. Her türlü tümör şüphesi taşıyan ve MR incelemede kontrast madde tutulumu olan kistler laparoskopik olarak çıkartılıp patolojiye gönderilmelidir.

Yumurtalık Kistleri Kendiliğinden Kaybolur Mu?

Yumurtalık kistlerinde 2-3 adet dönemi içinde kaybolanlar basit kistlerdir. Diğer kistlerin kendiliğinden kaybolma eğilimi yoktur. Çikolata kistleri sızıntı yapıp küçülebilir. Dermoid kistler yıllar içinde büyüyebilir. Tümöral kistlerde kalın cidarlı olup kendiliğinden kaybolma eğilimi yoktur.

Yumurtalık Kistleri Belirtileri Ve Nedenleri?

Yumurtalık kistlerinin en sık belirtileri kasık ağrılarıdır. Sindirim sistemi şikayetleri yaratabilir. Karın boşluğunda büyüyüp hiçbir şikayet yaratmayabilir. Kist şikayetleri çok atipik olabilir. Dermoid kistler yumurtalığın beslenmesinin bozulup çürüme ağrılarına yol açabilir.