Borik Asit Nedir ?

 

Borik Asit, Genellikle böcek ilacı, koku giderici ve antiseptiklerde kullanılan suda çözünen, tatsız, kokusuz, havada kararlı ve beyaz kristaller şeklinde inorganik bir maddedir. Erime noktası 169 santigrat derece, erime noktası 360 santigrat derece ve molekül ağrılığı 61.83'dür. Borik asidin soğuk suda çözünürlüğü sıcak sudakinden azdır. 

Gliserin ve alkolde çözünür. Borik asit 175 santigrat dereceye kadar ısıtılırsa su kaybederek metaborik şeklini alır. 175 santigrat dereceden biraz daha fazla ısıtıldığında tetraborik asit, daha çok ısıtıldığında ise camsı bor trioksit halini alır. Borik asit, sodyum peroksit ile reaksiyona girerse beyazlatıcı olarak kullanılan perokseborat elde edilir.

Borik asit mineraller halinde bulunabilir fakat daha çok çözeltiler de bulunur. Ayrıyetten buhar püskürten volkanların yakınlarında da bulunur. Borik asit, laboratuvarlarda, bor halojenürlerin hidrolizinden elde edilir. Ticari amaçlı borik asit, boraks çözeltisine klorür ya da sülfürik asit ilavesiyle elde edilir. Ticari amaçlı borik asit %99.9 safkanlıktadır.

Kolemanitten Borik Asit Üretimi, Borik asit Türkiye'de, kolemanitten üretilmektedir. Üretimi, Kolemanitin sülfürik asit ile reaksiyona sokulmasından oluşmaktadır. Üretimde kolemanitin boyutu 0,2 mm şeklinde, değirmenlerde öğütülür. Öğütülmüş olan kolemanit, sülfürik asitle reaksiyona sokularak çözeltiye alınır. Bu reaksiyon 80-100 santigrat derecede gerçekleşir. Çözeltiye alındıktan sonraki aşamaları;

• Filtrasyon; Kolemanit asit ile çözeltiye alındıktan sonra, kimyasal reaksiyon nedeniyle jips çamuru oluşmaktadır. Bu jips çamurunun ortamdan uzaklaştırmak için çözelti basınçlı filtrelerden süzülür. Bu sebeple iki aşamalı süzme yapılır. İlk aşamada tüm çözelti 15-20 dakika süzülür. İkinci aşamada ise basınçlı filtrede 3 saat kadar süzülür. İşlem sonunda oluşan madde havuza gönderilir.
• Kristalizasyon; Filtrasyondan sonra oluşan kolemanit çözeltisi, sabit bir debi ile kristalizatöre beslenir ve kristalizatöre gelen çözelti özel spreyler ile püskürtülerek, kristalizatöre yayılır. Bu şekilde, oluşan kristallerin genişliği arttırılarak, işlemin daha verimli ilerlemesi sağlanmış olur. Kristal boyutlarının etkilendiği etkenler; Beslenen çözeltinin hacmi, beslenme hızı çözelti içindeki katılar.
• Santrifüj; Çözelti kristalizatöre 80-90 santigrat derece sıcaklıktan girdikten sonra 40-45 santigrat derece sıcaklıkta çıkarak santrifüje beslenir. Santrifüjde ise, çözelti kristallerinden ayrılır.
• Kurutma; Santrifüjden çıkan kristaller nemlidir. Bu yüzden akışkan yataklı kurutucularla kurutulur. Bu tarz kurutucular da, dışarıdan alınan hava, belli bir sıcaklığa gelinceye kadar ısıtıldıktan sonra, kurutucu için yerleştirilmiş olan malzemeye alttan verilir.

Borik Asit Kullanım Alanları, Borik asidin en önemli kullanımı boron ve boraks bileşikleri gibi tuzların eldesidir. Yanmaz kumaşlarda, ısıya dayanıklı camlarda, deri üretiminde, elektroliz banyolarında, çelik sertleştiride ve porselen parlatma da kullanılır. Aktiviral ve antiseptik etikisi vardır. Sulu çözeltileri göz damlalarında, gargaralar da, kozmetiklerde ve cilt losyonlarında kullanılır. Borik asit ve tuzları, birçok ticari böcek öldürücü ve ahşap koruyucuların bileşenlerindendir. 

Kozmetik ve ilaçlarda borik asit pH tamponu, emülsifiye edici ve orta derecede antiseptik olarak kullanılır. Merhemler, banyo tuzları, şampuanlar ve kremlerde kullanılır. Seramik sanayisinde, seramiklerin yüzeylerinin kaplama malzemelerinin akışkanlıklarını arttırmada, yoğunluklarını ve doygunlaşma ısılarını düşürmede kullanılır. 

Selülozik maddelerin ateşe dayanıklılığını arttırır. Gübrelerde kullanılan ortoborat yapımında ya da istenmeyen otların temizlenmesi amacıyla tarım ilacı yapımında kullanılır. Nikel kaplamada elektrolit olarak kullanılır. Ahşap malzemelerin korunmasında kullanılır. Kauçuk, kereste, deri, nişasta ürünlerinde koruyucu olarak kullanılır.