F'ormik Asit Nedir ?

 

Formik asit, karınca asidi ve metanoik asit olarak ta bilinen ve HCOOH kimyasal formülle gösterilen tek karbonlu karboksilik bir asittir. Bu asit karbonil karbonuna bağlı olan alkil grubu içermemesi nedeniyle en basit karboksil asit özelliğindedir. Çelik sanayi, gıda, ilaç, deri, plastik, kağıt, tekstil sanayi dallarında ve bazı sektörlerde bronzlaştırıcı ajan, dezenfektan, ağartıcı, metal temizleyici, kumaş boyama gibi farklı amaçlarla kullanılır. 

Formik asit kumaş boyamada sabit yün renkleri için indirgeyici, hayvan derisi tabaklamada, kıl tüy gidermede, elektroliz kaplamada, silaj yapımında, hayvan yemi olarak, arıcılık sektöründe varroa mücadelesi için, parfüm solventi olarak, alkollerde alkilasyon ajanı şeklinde, verniklerde, nano teknoloji alanında kullanılır. Yani formik asit kullanım alanı olarak oldukça geniştir.

Formik asit kimyevi yapısı

1. Yağ asitleri homolog sırasında ilk üye % 5-98 oranında formik asittir.
2. Homolog sırada en kuvvetli olan asittir
3. % 85 lik formik asit asetik asitle kıyaslandığında, 2,5 kat daha kuvvetlidir
4. Aktif metallerde hidrojen çıkışıyla birleşir
5. Bazlarla tuz yapar
6. Alkollerle birlikte esterleri oluşturur ve indirgenir
7. Altın ve gümüş tuzlarında metalleri indirgeyerek, ortaya serbest kalan altın ve gümüşü çıkarır

Formik asit karakteristik özellikleri

Formik asidin % 85 lik renksiz sıvı halinde, cilt temasında tahriş edici etkisi bulunur, batıcı kokulu olur ve yakıcı etkisi olur. 8 derecede erir, 101 derecede kaynar. Suda çözünen bir asittir. Ayrıca alkolde ve eterde de çözülür.

Formik asit kullanım alanları

1. Tekstil sektöründe boyama ve finişing işlemleri sırasında
2. Esterler, formiyatlar gibi çeşitli kimyevi maddenin imalatında
3. Soğutucu üretiminde kullanılır
4. Çamaşır temizleme fabrikalarında
5. Zirai mücadele ilaçlarının üretiminde
6. Elektrolizle metal kaplama sanayinde solventi olarak kullanılır
7. Kozmetik sektöründe lak üretiminde
8. Deri sanayinde hayvan derisi işleme, tabaklama, tüy temizleme gibi işlemlerde
9. Ayna üretiminde
10. Prezervatif üretiminde
11. Tıpta lokal anestezilerde
12. Matbaa sektöründe mürekkep imalinde
13. Parke cilası üretiminde
14. Ekmek mayası üretiminde
15. Formaldeheyt üretiminde
16. Sunta imali gibi çeşitli üretimlerde solvent olarak kullanılır
    

Formik asit metanol, eter, su aseton gibi ürünlerde çok iyi çözünmektedir. Bu aside karınca asidi denilmesinin nedeni, doğada ilk kez karınca salgınlarında rastlanması ve buradan çekilerek elde edilmesindendir. Formik asidin organik bir asit olması nedeniyle varroa ile mücadelede etkili yöntemlerden biri haline gelmiştir. Arıcılığın gelişmiş olduğu bölgelerde yaygın olarak kullanılmaktadır. İlkbahar geldiğinde nektar alımından en az 15 gün önce, sonbaharda balın hasadı yapıldıktan sonra kullanıldığında, balda va balmumunda kalıntı bırakmaz. Kullanılması arıcı için tehlikeli olduğundan, genellikle jel halinde kullanılır. Formik asit trake akarıyla mücadele içinde kullanılır. Sıvı olarak kullanıldığında % 65 çözelti halinde olmalıdır. Yani kolonilerde kullanıldığında, % 65 formik asit, % 35 su olmalıdır. Çözelti direkt olarak arılarla temas ettirilmemelidir. Kuluçka çerçevelerine kağıt örtü serilerek enjekte edilmelidir. Formik asit çözeltisinin kovanın içinde buharlaşması sayesinde varroa öldürülür.