Genel Tanıtım
Akciğer nodülleri, akciğer grafisinde veya bilgisayarlı tomografi (BT) taramasında görülebilen yuvarlak, beyaz noktalar (küçük dokular) olarak görülen, 3 cm’den küçük kitleleridir.
Akciğer nodülleri genellikle iyi huylu oldukları için herhangi bir tedavi gerektirmezler. Eğer nodül uzun aralıklarla yapılan radyolojik incelemelerde aynı büyüklükte görülüyorsa, habis olma ihtimali çok düşüktür. Ancak yine de doktor tarafından yapılan takip ve taramalarla nodüllerin boyutu veya şekli belirli aralıklarla izlenmeli ve takip edilmelidir.
Akciğer nodüllerinin bazılarında büyüme ve şekil bozukluğuna bağlı olarak habis (kanser) olup olmadıklarını belirlemek için testler istenebilir. Genel olarak, 3 mm’den küçük nodüller iyi huylu olma eğilimindeyken, 20 mm ve daha büyük nodüllerin kötü huylu olma ihtimaline karşı daha gelişmiş yöntemlerle tetkik edilmesi uygun görülebilir.
Belirtiler
Akciğer nodüllerinin çok büyük bir kısmı herhangi bir belirti vermez. Göğüs bölgesinde başka nedenlerle yapılan görüntülemelerde tesadüfi olarak saptanırlar.
Tanı Yöntemleri
Kötü huylu akciğer nodülleri, akciğerin kendi kanseri ya da vücudun başka yerinde bulunan bir kanserin akciğerlere metastaz (yayılan) yapması sonucu meydana gelirler.
İyi huylu akciğer nodülleri ise aşağıdaki sebeplerden dolayı da meydana gelebilir;
- Tüberküloz ve zaatüre gibi bakteriyel enfeksiyonlar
- Akciğerin mantar enfeksiyonları
- Akciğer kistleri ve abseler
- Hamartoma (hücre bozulması)
- Romatoid artrit (iltihaplı eklem romatizması), sarkoidoz gibi romatolojik hastalıklar
Akciğer röntgeninde akciğer nodülü tespit edildiğinde, hekiminiz detaylı tıbbi öykünüzü sorgulayacak ve fizik muayene yapacaktır. Ardından, nodülün büyüklüğü, konumu ve görünümüne göre aşağıdaki bazı testler istenebilir:
Bilgisayarlı Tomografi (BT)
Akciğerlerde küçük boyutlu nodül görünümü tespit edilirse, BT taraması kullanarak genellikle iki yıllık bir süre için periyodik dönemlerde kontrol edilebilir. Bu süreç içinde nodülün büyüklüğü ya da karakteristik özellikleri değişmezse, muhtemelen iyi huyludur ve genel olarak başka bir tedaviye ihtiyaç duymaz.
Pozitron Emisyon Tomografisi (PET) Taraması
PET taraması, hastanın klinik bulguları, nodülün büyüklüğü ve diğer karakteristik özellikleri göz önünde bulundurulduğunda kötü huylu olması ihtimali olan nodüllerin değerlendirilmesinde kullanılabilir. PET taraması ayrıca vücudun geri kalan kısmında da kanser gibi, yüksek aktiviteye sahip dokuların olup olmadığını belirleyebilir.
Biyopsi
Yapılan BT taraması sonucunda nodül büyüklüğü, şekli veya görünümü nedeniyle şüpheli kabul edilirse, kötü huylu olup olmadığını belirlemek için biyopsi (küçük doku örneği) alınabilir.
Bronkoskopik Biyopsi
Eğer nodül hava yollarının yakınında ise, ağız veya burun yoluyla sokulan bir bronkoskopi (küçük bir kamera ile esnek bir tüp) kullanılarak parça alınabilir.
İğne Biyopsisi
Nodül, dışarıdan kolayca ulaşılabilecek, cilde yakın bir yerleşimdeyse, BT görüntülemesi altında iğne kullanarak nodülden örnekleme yapılabilir.
Biyopsi yöntemiyle alınan hücreler bir patalog tarafından incelenir ve hücrelerin kötü huylu olup olmadığına karar verilir. Patalog tarafından gelen bilgiler doğrultusunda tedavi yöntemleri belirlenir.
Akciğerde nodül, çekilen akciğer grafiğinde görülen, akciğer çevresinde, yuvarlak veya oval görünüme sahip, leke olarak ta adlandırılan lezyonlara verilen addır. 1 cm den büyük olan nodüllere büyük nodül, 1 cm den küçük olan nodüllere küçük nodül ve 3 cm den büyük olan nodüllere ise kitle adı verilir.
Akciğerde görülen her nodül kanser belirtisi olarak algılanmamalıdır. Görülen nodülün iyi ya da kötü huylu olup olmadığı bir doktor yardımıyla tespit edilmelidir.
Akciğerde Bulunan Nodül Hangi Durumlarda Dikkate Alınarak Değerlendirilir;
- Akciğerinde nodül bulunan hastanın yaşı
- Hastanın sigara içmeye başladığı zaman
- Hastanın yakın çevresinde ya da akrabalarında akciğer kanseri olan birinin bulunup bulunmadığı
- Hastanın daha önce geçirdiği hastalıklar
- Hastanın daha önce çekilmiş filmlerinde görülen nodülün olup olmaması
- Hastanın akciğerinde ki nodülün radyolojik görüntüsü
- Hastadan istenilen iğne biyopsisinin sonucu
Bu Değerlendirmelerin Sonucunda;
- Kötü huylu olmayan iyi huylu nodül
- Şüpheli bulunan nodül
- Akciğer kanseri şüphesinin çok yüksek olduğu nodül
Akciğerde Görülen Nodül Sıklığı Nedir ?
- Farklı ülkeler de bulunan insanlar üzerinde yapılan araştırmalar sonucunda elde edilen veriler insanların %8 ile %51'inde akciğerlerde nodül görülmüştür.
Akciğerde Görülen Nodülün İyi Huylu Olduğu Nasıl Anlaşılır?
- Hastanın yaşı 30 un altında ise
- 4 mm'den daha küçük bir şekilde görülen nodül
- Görülen nodülün buzlu cam şeklinde değil solid şeklinde olması
- Hastanın daha önce çektirdiği akciğer grafiğin de ya da tomografisin de aynı çapta nodülün olması
- Akrabalarında akciğer kanserine yakalanan birinin olmaması
- Hastaya yapılan iğne biyopsisi sonucunda kansere rastlanmamış olunması
- Hasta da görülen nodülün içerisinde kireçlenmenin görülmemesi
Akciğerde Görülen Nodülün Kötü Huylu Olduğu Nasıl Anlaşılır?
- Hastanın yaşı 40 yaşından daha yüksek ise
- Hastanın yakın akrabalarında akciğer kanserine yakalanmış birinin olması
- Eskiden ve halen sigara içiyor olmak
- Hastanın daha önce başka bir kansere yakalanmış olması
- Hasta da görülen nodülün 1 cm'den büyük olması
- Nodülün buzlu cam görüntüsüne sahip olması
- Nodülün sınırlarının düzensiz olması
- Hastanın daha önce çekilen filmlerinde nodüle rastlanmaması
- Hastanın daha önce çekilen filmlerinde görülen nodülün çapında büyümenin olması
Hangi Tür Nodülde Ameliyata Gereksinim Duyulur?
Kanser riski çok yüksek olan nodül türünde ameliyata gereksinim duyularak nodül çıkarılır ve patolojik olarak incelenerek kesin tanının konulması gerekir.
Ameliyat Yöntemleri Nelerdir?
Ameliyat için kapalı operasyon (endoskopik ) adı verilen 2 cm'lik bir kesi ile gerçekleştirilir. Açılan bu kesiden göğüs boşluğuna bir kamera ve cerrahi aletler ile nodül çıkarılır. Alınan nodül incelenmesi için patolojiye gönderilir. Sonuç akciğer kanseri olarak çıkarsa aynı seansta lobektomi yapılır. Eğer nodül kanser değilse lobektomiye gerek kalmaz.
Tedavi Yöntemleri
Akciğer nodüllerine yaklaşım, nodülün özelliğine göre değişmektedir. İlk etapta iyi huylu olduğu düşünülen nodüller, periyodik olarak BT taraması ile izlenerek boyut veya şekil değişiklikleri takip edilebilir.
Eğer nodülün kötü huylu olduğu düşünülüyorsa, bu durum biyopsilerle de teyit edildikten sonra, öncelikle vücudun herhangi bir yerinde yayılıp yayılmadığını belirlenmelidir. Nodül, sadece akciğerde ise, ilk seçenek olarak cerrahi tedavi tavsiye edilebilir. Bu yüzden akciğer nodüllerinde erken teşhis, akciğer kanserlerinin tedavisinde çok yararlıdır.
Eğer nodüllerin kanser dokuları olduğu ve metastaz yaptığı (vücudun diğer bölgelerine yayıldığı) gösterilirse, radyasyon tedavisi, kemoterapi veya ikisinin bir kombinasyonu olan bir tedavi yöntemi önerilebilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder