Akut Pankreatit Diyeti Nedir?

Akut Pankreatit Diyeti: Pankreasın aniden ortaya çıkan iltihabıdır. Bu hastalık şiddetli kanamalara yol açabilen oldukça ciddi bir hastalıktır. O yüzden doktor muayenesine zamanında gitmeli ve tedavileri zamanında uygulanmalıdır. Pankreas hem iç salgı bezi hem dış salgı bezi görevini görür. 

Bu salgı bezleri sayesinde vücuda enzim salgılar. Salgılanan enzim sindirim sisteminin bazı bölgelerinde aktif hala gelerek yağların, proteinler, karbonhidratların sindirimini parçalayarak sindirimi kolaylaştırır.

Akut Pankreatit iltihabının iki tipi vardır. Birincisi Akut Pankreatitin çoğunluğunu oluşturan, Akut ödematöz pankreas iltihabıdır. Herhangi bir ameliyata gerek kalmadan ilaç tedavisi ile tedavi edilir. Ve vücutta kalıcı hasara yol açmaz. Diğeri pankreasta ve çevre dokularda ölüme ve vücutta kalıcı yaralara sebep olan Akut nekrotizan pankreas iltihabıdır. Hayati tehlike teşkil eder.Ve hemen cerrahi müdahale edilir. 

Çünkü dolaşım ve solunumu hemen böbrekleri etkiler. Böbreklerde hasar oluşur. Bazı görevler yerine getirilemez ve çok uğraşlara rağmen hastalar bazen kaybedilir.

Pankreatit kan şekeri seviyesi ile ilgili olduğu için doktor yardımıyla uygun bir diyet yapılmalıdır. Örnek bir doktor diyet listesi şöyledir;

Sabah:

• Çay (şekerli)
• 1 kibrit kutusu yağsız beyaz peynir
• Reçel, bal, pekmez
• Ekmek

Öğle:

• 1 yumurta büyüklüğüne tavuk ızgara
• Haşlama patates
• Yağsız sebze yemeği
• 1 kase yoğurt
• Yağsız salata
• Ekmek

Akşam:

• 30 gram balık ızgara
• Haşlama patates
• Yağsız sebze yemeği
• Komposto, sütlaç, muhallebi
• Ekmek

Bu diyet listesi yapıldığı zaman hastalık tedavi edilir ve kan şekeri belli bir değerde tutulur. Böylece hastalığın vücuda yayılması ve zarar vermesi engellenir. Doktor tavsiyesi olmadan kendi kafanızda diyet listesi yapmayınız.

Pankreas bazı sindirim enzimleri üreterek gıdaları sindirmemizde ve bazı hormonlar üreterek vücudumuzun şekeri işlemesinde işlev gören önemli bir organımızdır. Pankreas iltihaplandığında bu işlevlerini gerektiği gibi yerine getiremez. Pankreasın iltihaplanması durumuna pankreatit denir. Pankreas sindirim sürecinde önemli işlevler gördüğü için yediğimiz gıdalar bu durumu etkiler. Bu yazımızda pankreatit diyeti hakkında bilinmesi gerekenleri inceledik.

Akut pankreatit genellikle safra taşlarınca tetiklenir. Ama kronik pankreatitin, yani pankreasın müzmin iltihabının kaynağı beslenme biçimimiz olabilir. Araştırmacılar pankreasın iyileşmesi ve korunması açısından hangi gıdaların daha faydalı olduğu ile ilgili yeni keşifler yapmaktadır.

Pankretit Tedavisinde Beslenme

Pankreasınızın iyileşmesi için proteince zengin, hayvansal yağ açısındansa fakir gıdalar tüketmeniz gerekir. Bolca antioksidan içeren yiyecek ve içeceklerin de pankreasın iyileşmesine katkısı olur. Yağsız etler, fasulye ve mercimek, konsome çorbalar gibi gıdalar tüketin. Pankreasınız bu yiyeceklerle çok yorulmayacaktır.

Araştırmalar bazı pankreatitli insanların, işlenmemiş bitkisel gıdalardan gelen yağları ya da orta zincirli trigliseritleri, bu yağlar aldıkları toplam kalorinin %30-40’ını oluştursa dahi, rahatlıkla sindirebildiklerini göstermektedir. Diğerleri, örneğin günde 50 gramlık yağ miktarını geçmeyen, yağdan fakir beslenme rejimleriyle rahatlamaktadır.

Ispanak, yabanmersini, vişne ve kiraz, tam tahıllar; sindirim sistemini koruyucu özellikte gıdalardır ve serbest radikallerin organlarımıza verdiği zararı engelleyen anti-oksidanlar içerirler.

Tatlı krizleriniz varsa şekerli ve işlenmiş abur cuburlar yerine meyve yemeyi tercih edin. Pankreatit in diyabet riskini arttırdığını unutmayın.

Atıştırmalık olarak elinizin altında çeri domates, salatalık ve meyve bulundurun. Pankreasınız buna müteşekkir olacaktır.

Azaltılması hatta hiç yenmemesi gereken yiyecekler arasında şunlar sayılabilir:

• Kırmızı et
• Sakatat
• Kızartmalar
• Patates cipsi ve kızartması
• Mayonez
• Tam yağlı süt ürünleri
• Pastane mamulleri
• Şeker ilaveli içecekler

Pankreatit ile mücadele ediyorsanız, trans yağlardan uzak durmanız gerekir.

Patates kızartması gibi kızartmalar ve hamburger gibi işlenmiş gıdalar, pankreatitli birine en çok zarar verecek gıdalardır. Sakatat, tam yağlı süt ürünleri, patates cipsi ve mayonezden de uzak durmak gerekir.

Bol yağda kızartılmış yiyecekler pankreatit atağını tetikleyebilir. Kekler ve pastalar gibi pastane mamullerindeki rafine undan da sakınmak gerekir. Bu tür yiyecekler insülin seviyelerinde ani yükselmelere neden olur, sindirim sistemine yük bindirir.

Akut ve Kronik Pankreatit için Beslenme Listesi

Akut ve ya kronik pankreatit ile mücadele ediyorsanız kesinlikle alkol kullanmamanız gerekir. Sigara içiyorsanız sigarayı da bırakın. Pankreasınızı yormayacak az yağlı gıdalar tüketin.

Susuz kalmamanız gerektiğini aklınızdan çıkarmayın. Mutlaka yanınızda bir şişe su bulundurun.

Bir pankreatit atağı nedeniyle hastaneye yatmanız gerektiyse doktorunuzun size bir diyet önerecek ya da yeme-içme alışkanlıklarınızı nasıl değiştireceğinizi öğrenmeniz için sizi bir diyetisyene yönlendirecektir.

Kronik pankreatit hastaları, pankreas işlevlerinde bozulma olduğu için, yetersiz beslenmeyle yüz yüze gelebilirler. A, D, E ve K vitaminlerinin, pankreatit nedeniyle eksikliği en çok çekilen vitaminler oldukları bilinmektedir.

Beslenme önerileri

Beslenme alışkanlıklarınızda herhangi bir değişiklik yapmadan evvel mutlaka doktorunuza danışın. Doktorunuz ve diyetisyeninizin tavsiyelerinden çıkmayın. Aşağıda bazı öneriler bulunmaktadır. Bunların doktor tavsiyesi yerine geçemeyeceğini aklınızdan çıkarmayın.

• Azar azar ama sık sık yemek yiyin. Günde altı ilâ sekiz öğün yiyin. Bu, sindirim sisteminize günde iki ya da üç büyük öğün yemekten daha az yük bindirecektir.
• Orta zincirli trigliseritler açısından zengin gıdaları tercih edin. Bu yağların sindirilmesi için pankreas enzimlerine daha az ihtiyaç duyulur. Orta zincirli trigliserit kaynakları arasında Hindistan cevizi yağı ve palm yağı sayılabilir. Bu gıdalar artık heryerde bulunmaktadır.
• Bir seferde çok fazla lifli gıda yemekten kaçının. Bu, sindirimi yavaşlatır ve besinlerin gıdalardan emilimini bir ölçüde zorlaştırır. Lifli gıdalar ayrıca pankreas enzimlerinin etkililiğini de azaltır.
• Mülti-vitamin takviyesi alın. Böylece besin eksikliği olasılığını azaltmış olursunuz.

Pankreatit Nedenleri

Kronik pankreatitin en yaygın nedeni alkol kullanımıdır.

Pankreatite genetik faktörler de neden olabilir. Pankreatit, bir otoimmün hastalığın bir belirtisi de olabilir. Birçok akut pankreatit vakası safra kanallarının safra taşlarıyla tıkanması sonucu gelişir.

Pankreatit Tedavisi

Pankreasınızda geri döndürülemez hasar oluştuysa, beslenme alışkanlıklarınızı değiştirmeniz faydalı olacaktır. Ama sadece beslenmeyle pankreas fonksiyonları tamamen iyileştirilemez.

Doktorunuz size yapay pankreas enzimleri verebilir. Bu ilaçlar her öğünle birlikte alınması gereken ilaçlardır.

Tıbbi tedavi ağrılarınızı bütünüyle ortadan kaldıramıyorsa, doktorunuzun uyguladığı tedaviyi desteklemek için yoga, akupunktur vb. alternatif terapileri deneyebilirsiniz.

Ağrılarınız yine de devam ederse, cerrahi müdahale de gündeme gelebilir.