Alerji ilaçları, alerji vücudun bazı maddelere vermiş olduğu
tepki olarak tanımlanabilir. Kızarıklık, kaşıntı, ciltte kabarıklık, pullanma,
döküntü gibi şikayetler ile kendini belli eder. Polenler, ev tozu, kedi-köpek
tüyleri, deterjanlar, küf mantarı, bakteriler, böcek ilaçları, bazı gıdalarda
bulunan proteinler alerjiye yol açan faktörler arasında yer almaktadır.
Alerji özellikle hastalık ve gebelik gibi
vücudun zayıf olduğu dönemlerde ortaya çıkabilir. Alerji tedavisi 3 basamakta
yapılır. Bu basamaklar hastanın alerjik olduğu alerjenden uzak durması, ilaç
tedavisi ve alerji aşısıdır. Alerji tedavisinde kullanılan ilaçlar hastanın
şikayetlerini gidermek amacı ile kullanılır. Alerjik reaksiyon nedeniyle oluşum
gösteren bazı maddelere kullanılan ilaçlar etki ederler. Alerjiye tam olarak
etki eden ya da alerjinin başlamasını önleyen bir ilacın varlığı söz konusu
değildir.
Alerji İlaçları
Antihistaminikler: Alerjik reaksiyonlarda vücutta ortaya çıkan
maddelerden biri histamindir. Histamin alerji nedeniyle ortaya çıkan kaşıntı,
kızarıklık ve kabarıklık gibi birçok şikayetin sorumlusudur. Histamin nedeniyle
ortaya çıkan şikayetleri yok etmek için antihistaminik adlı ilaçlar kullanılır.
Bu tip ilaçlar alerji sorunlarında yaygın bir şekilde kullanılır.
Ürtiker, alerjik nezle, egzama gibi bütün
alerji hastalıklarında, bazen alerjik olmayan durumlarda, yatıştırıcı ve iştah
açıcı olarak kullanılır. İştah açıcı özellikleri olduğu için uzun dönem kullanımlarda
kilo artışına yol açabilir. Antihistaminik adlı ilaçların yan etkileri,
dalgınlık, sersemlik ve uyku hali olarak sıralanabilir. Bu nedenle araba
kullananlar, iş makinesi kullananlar da ciddi sıkıntılara yol açabilir.
Günümüzde geliştirilen antihistaminik
ilaçların bu tür yan etkileri en aza indirilmiştir.
Kullanan kişide uyku hali ve sersemliğe
neden olan eski tip ilaçlar günümüzde reçetesiz olarak temin edilerek hala
kullanılmaktadır. Bu tarz ilaçların bilinçsiz kullanımı ile iş kazaları, trafik
kazaları gibi kazaların yapıldığı çoğu kez kesinlik kazanmıştır.
Kortizon: Kortizon alerjik vakalarda yaygın bir şekilde
kullanılan ilaçlardan biridir. Alerjik reaksiyonlarda oldukça etkili olan
kortizon hastada ciddi yan etkilere yol açabilir. Hastalarda birçok yan etkiye
sahip olan kortizon bilinçli kullanıldığında hayat kurtaran bir ilaç türüdür.
Kortizon, alerjik nezle, astım gibi hastalıklarda kullanılmaktadır.
Alerjik astım vakalarında ağızdan
nefes yolu ile alerjik nezle vakalarında ise sprey şeklinde kullanılır. Egzama
hastalarında ise krem versiyonu ile kullanılan bir alerji ilacıdır. Acil
vakalarda enjeksiyon ya da tablet şeklinde kullanılması uygun görülebilir.
Polen alerjisi nedeniyle
ortaya çıkan ve bahar aylarında oluşum gösteren nezle türlerinde kortizonun
kalçadan enjekte edilmesi sakıncalıdır. Bu tür yaklaşım uzmanlar tarafından
önerilmemektedir.
Lökotrien Reseptör Antagonistleri: Bu ilaç türü diğer alerji ilaçlarına göre henüz
yeni bir ilaçtır. Antihistaminik ve kortizona ilave olarak kullanılır. Bir nevi
destekleyici bir ilaç türüdür. Astım ve alerjik nezlede kullanımı daha
yaygındır.
Bronş Genişletici İlaçlar: Alerjik astım hastalarında nefes alıp verişlerde
ortaya çıkan hırıltı ve nefes darlığı nöbetleri ile ortaya çıkan bronş
daralmalarında kullanılan ilaç türleridir. Bazı ilaçlar kısa sürede etki ederek
hastada ciddi anlamda rahatlama sağlar.
Bu tip ilaçlarda alerji nedeniyle
ortaya çıkan şikayetleri gidermek amacı ile kullanılır ve ileriye yönelik her
hangi bir fayda sağlamazlar. Bu nedenle şikayet yokken ve gereksiz yere doktor
kontrolü olmadan kullanılmamalıdır.
Yaşam kalitesine büyük darbe vuran, kimi
zaman hayati tehlikeye varan reaksiyonlara neden olabilen alerji pek çok farklı
etkenle tetiklenebiliyor.Kiminde yumurta ve fıstık, kiminde ise polen ya da
evdeki tozlar alerjiyi ortaya çıkarabiliyor. Bazen deri alerjisi, bazende besin
alerjisi olarak kendini gösteriyor.
Uzmanlar,
alerjinin en etkili tedavisinin alerjenden uzak durmak olduğunu belirtiyor.
Göğüs Hastalıkları, İmmunoloji ve Allerjik
Hastalıklar Profesörü Dr. Yavuz Selim Demirel, farklı etkenlerle tetiklenen
alerji sorunun nedenlerini, çeşitlerini ve çözüm yollarını anlattı:
Alerji, normal kişilerin reaksiyon
göstermediği zararsız maddelere karşı duyarlı olan bireylerde görülen bir
reaksiyondur. Bu maddeler ‘allerjen’ olarak
tanımlanırlar. Alerjiler mevsimsel olabilir(örneğin bahar aylarında),
yada yıl boyu sürebilir.
Ana alerjenlerİ; çayır poleni, ev tozu
akarı, hayvan kılları, küf mantarı, arı venomu ve bazı gıda alerjenleri olarak
sıralamak mümkündür. En sık allerji yapan gıdalar ise yumurta, kuruyemiş ve
baklagillerdir.
Allerjik olduğunuz bir madde ile
karşılaştığınız zaman immun sistem onu tehlikeli görerek histamin adı verilen
kimyasal ajanı salıyor. Bu histamin; deride döküntü, baş ağrısı, hapşırma,
burun akıntısı, deride şişme, bulantı ve diareye neden oluyor. En tehlikeli
reaksiyon ise ‘anafilaksi’adını verdiğimiz reaksiyondur. Aniden başlayıp ölüme
neden olabilir.
Herkesin Alerjisi Farklıdır
Eğer alerjen soluduğunuz bir şey ise
gözleriniz, burun ve solunum sisteminiz etkilenir. Alerjen yediğiniz bir madde
ise ağız, mide ve bağırsaklarda reaksiyon oluşur.
Böyle durumlarda, allerji uzmanı yakınma
ve öykünüzü değerlendirir. Sonrasında kan ve deri testi uygulayarak, neye
alerjiniz olduğunu bulur. Korunma, ilaç tedavisi, gerektiğinde immunoterapi
uygulayarak rahatlama sağlar.
Alerjiler;
besin, deri, ilaç ve bahar alerjisi olarak sınıflandırılabilir. Hepsinin
alerjen etkenleri, kişileri etkileyiş biçimleri ve tedavi yaklaşımları
farklıdır.
Çocuklara Yumurta Ve Fıstık Yediriken Dikkat Edin!
Besin alerjisi, çocukların yaklaşık yüzde
5’ini, erişkinlerin yüzde 3’ünü etkileyebilir. Besin alerjisi hafiften ağıra
doğru giden bir yelpazede kişilerde reaksiyona neden olabilir.
Tüm reaksiyonların yüzde 90’ının
oluşumunda genellikle şu gıdalar sorumludur: Yumurta, süt, fıstık, balık,
karides, buğday ve soya. Çocuklarda en çok süt, yumurta ve fıstık alerji
yapabilmektedir. Besin alerjisinde en etkili tedavi gıdadan uzak durmaktır.
Dayanılmaz Kaşıntının Nedeni Alerjisi Olabilir!
Deri alerjileri; atopik dermatit (egzama),
ürtiker ve anjiyoödem olarak sınıflandırılabilir. Atopik dermatit, egzamanın en
sık görülen formudur. Kuru kaşıntıya ve kırmızı deri lezyonlarına neden olur. Alerjenler,
toz akarı, hayvan kılları, sabun, deterjan, losyonlar, kuru kış havası egzamayı
tetikleyebilir.
Alerji uzmanı, egzamanın olası
tetikleyicilerini ortaya koyar, yakınmaları azaltıcı, kaşınmayı engelleyici
tedbirler alır. Ürtiker, deri üzerinde kırmızı kabarıklıklardır.
Bazı gıdalar, ilaçlar, arı sokması, soğuk
sıcak güneş maruziyeti, lateks, kan transfüzyonu, bakteri enfeksiyonu ve viral
enfeksiyonlar tetikleyebilir. Bilinen tetikleyicilerden uzak durmak esastır.
Anjiyoödem, daha derin cilt tabakalarının ödemidir.
Göz, ağız, dil, el ayak ve boğazda şişme
ile soluk almada güçlük şeklinde kendini belli eder. Tedavisinde en sık
kullanılan ilaç seçeneği antihistaminiklerdir.
İlaç Alerjisi Kolyenizi Yanınızda Taşıyın
İlaç alerjisi, ilaçla ilk karşılaşıldığında
reaksiyon oluşturmaz. Organizma, bu ilaca karşı antikor oluşturur. İlacın
ikinci kez alınışında immun sistem uyarılır ve bu ilaç yabancı olarak
değerlendirilip, histamin ve bazı maddeler açığa çıkar.
Bunun sonucunda; deri döküntüsü ve ürtiker,
kaşıntı, hırıltılı solunum, şişme, kusma, baş dönmesi ve anafilaksi ortaya
çıkar. Hastanın öyküsünün alınması ve fizik muayenenin değerlendirilmesinin
ardından, alerji uzmanı, deri testi veya kan tahlilleri isteyebilir. İlaç
alerjilerinden şüphe ediliyorsa, ilaç deri testleri ve provokasyon testi
uygulanabilir.
Alerji
doktoru, mevcut ilaç dışında potansiyel tehlikesi olan ilaçları gözden geçirir,
yakınmaları oluşturan ilaçların alternatiflerini ortaya koyar, alerjiyi
gösteren kolye, bileklik veya cüzdanınızda belgenizi bulundurmanızı önerir.
Reçetesiz Satılan Alerji İlaçları Nelerdir ?
- Setirizin (Zyrtec),
- Feksofenadin (Allegra),
- Levosetirizin (Xyzal)
- Loratadin (Claritin, Alavert) ağız yoluyla alınır.
- Brompheniramine (Dimetapp alerjisi, Nasahist B),
- Klorfeniramin (Chlor-Trimeton),
- Klemastin (Tavist)
- Difenhidramin (Benadryl) sizi uykulu yapabilir.
Ketotifen (Zaditor) ve naphazolin ve feniramin kombinasyonu oftalmik
(OcuHist) göz damlasıdır.
Reçeteli Satılan Alerji İlaçları Nelerdir ?
Desloratadin (Clarinex) ağızdan alınan bir ilaçtır. Azelastine nazal (Astelin) reçeteli nazal antihistamin spreydir. Reçeteli antihistaminik göz damlaları, azelastin oftalmik (Optivar), epinastin oftalmik (Elestat) ve olopatadin oftalmik (Patanol) içerir.
Desloratadin (Clarinex) ağızdan alınan bir ilaçtır. Azelastine nazal (Astelin) reçeteli nazal antihistamin spreydir. Reçeteli antihistaminik göz damlaları, azelastin oftalmik (Optivar), epinastin oftalmik (Elestat) ve olopatadin oftalmik (Patanol) içerir.
Bir alerjene maruz kaldığınızda, örneğin
yakup otu poleni alerjisi bağışıklık sisteminizi tetikler. Alerjisi olan
kişiler abartılı bir bağışıklık tepkisi gösterir. "Mast hücreleri"
olarak bilinen bağışıklık sistemi hücreleri, kan damarlarındaki reseptörlere
yapışarak genişlemelerine neden olan histamin adı verilen bir maddeyi serbest
bırakır. Histamin ayrıca kızarıklık, şişme, kaşıntı ve sekresyonlarda
değişikliklere neden olan diğer reseptörlere bağlanır. Histamin bloke ederek ve
reseptörlere bağlanmasını önleyerek antihistaminikler bu semptomları önler.
Antihistaminiklerin Yan Etkileri Nelerdir?
Birçok reçetesi satılan antihistaminikler
uyuşukluğa neden olabilir. Daha yeni, sakinleştirici olmayan ikinci ve üçüncü
kuşak antihistaminikler reçetesiz veya reçeteyle temin edilebilir.
Dekonjestanlar
Dekonjestanlar tıkanıklığı giderir ve
sıklıkla alerjiler için antihistaminikler ile birlikte reçete edilir. Burun
spreyi, göz damlası, sıvı veya hap şeklinde olabilirler.
Nazal sprey ve göz damlası dekonjestanları
bir seferde sadece birkaç gün kullanılmalıdır, çünkü uzun süreli kullanım
aslında semptomları daha da kötüleştirebilir. Haplar ve sıvı dekonjestanlar
daha uzun süre güvenle alınabilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder