Astım Krizi Belirtileri Nelerdir ?

 

Astım Krizi Belirtileri, akciğere kadar ulaşan hava borularının ani olarak herhangi bir sebepten dolayı kasılması şişmesi ve aşırı salgı yapması sonucunda  nefes borusunun tıkanması olayıdır. Astım en sık rastlanan solunum yolu hastalıklarından bir tanesidir. Solunum yollarının ilaçla yada ilaçsız olarak düzeltile bilinen kronik inflamatuar bir hastalıktır.

 Türkiye'de görülme sıklığı %5-10 arasındadır. Kalıtsal nedenler ile çevresel faktörler hastalığın görülmesinde rol oynamaktadır. Astım hastalığı alerjik kökenli olabileceği gibi genetik olarak veya çevresel faktörlerden de olabilmektedir. Alerjik rinit hastalığın görülmesinde en sık karşılaşılan faktörlerden bir tanesidir.

 Alerjik astımlı hastaların büyük çoğunluğunda alerjik rinit de bulunmaktadır. Astım belirtileri değişik şekillerde ortaya çıkabilmektedir. Hasta kişi astımı tetikleyen bir faktörle karşılaştığı zaman belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Bu belirtilerin başında allerjenler, viral enfeksiyonlar, çevresel faktörler, sigara dumanı, temizlik maddeleri, parfümler, bazı gıdalar ve kullanılan bazı ilaçlar gelmektedir.

 Bunların içinde en önemlisi polen mevsimlerinde görülen bitkilerden gelen polene ve ev tozu, ev tozu akarlarına karşı duyarlılıktır. Bütün bu saydığımız etkenler astım krizini tetikleyici rol oynamaktadır. Alerjik astımda alerjenlerden uzak durmak ve önlem almak tedavinin ilk basamağını oluşturmaktadır. İlaçları düzenli kullanmak ve doktor kontrollerini ihmal etmemekte astım ataklarını minimuma indirmek için önemli tedavi ilklerindendir. 

Astım Krizi Belirtileri; Astım nöbeti  sırasında hasta soluk alamadığını hisseder ve nefes alırken değil de verirken güçlük yaşadığını hisseder. Göğsünden hırıltı ve ıslık sesleri duyulabilir. Arka arkaya sık nefes alarak oksijenini sağlamaya çalışır. 

Kalp hızlanır solunum sayısı artar ve kandaki oksijen oranı düşer acil olarak oksijene ve nefes açıcı ilaçlara ihtiyaç duyar. Hasta öksürük krizlerine girer ve öksürük krizleri durmadan devam eder. Soluk alıp verme güçleştiği için hasta oksijensiz kalır ve dudaklardan başlayarak morarma görülebilir.

 Astım krizi yaşayan bir kişiye ilk olarak ilaçlarını vermek nefes açıcılar, ağızdan alınan inhaler aesoller veya nebülizasyon ile aldığı sıvı ilaçlar verilmelidir. Astım krizi hafif ise 4 saatte uygulanacak olan bu tedavi nefesin açılmasını sağlayacaktır. Şayet kriz artıyor nefes alıp verme daha zorlaşıyor ise nebulizatör denilen elektrikli bir kompresörle ilacın akciğerlere verilmesi sağlanmalıdır.

 Ancak bütün bunlara rağmen kriz de bir gerileme yok ise veya kişi ilaç almaya başlamamış ve belirtiler ortaya çıkmış ise atak geçiren kişinin yanında bulunan kişi de bu konuda deneyimsiz ise hemen bir ambulans çağrılmalı ve  mutlaka en yakın hastanenin acil servisine başvurulmalıdır. 

Astım Krizi Semptomları Nelerdir ?

• Hızlı, sığ ve zor nefes alır.
• Derin bir nefes alamayacağınızı hissetmek (göğüste sıkışma). Göğüs sıkışması olan çocuklar mide ağrısından şikayet edebilir.
• Nefes alırken ıslık sesi (hırıltılı).
• Öksürme

Akciğerlere hava akımının ne kadar azaldığına bağlı olarak belirtiler hafif, orta veya şiddetli olabilir. Ataklar kısa olabilir (yaklaşık bir saat) veya birkaç gün sürebilir. Mevsimsel olabilir (saman nezlesi gibi) veya herhangi bir mevsimde ortaya çıkabilir.

Astım semptomları siz veya çocuğunuzun tütün dumanı veya hayvan kepekleri gibi tetikleyicilere maruz kalmasından birkaç saat sonra veya aniden başlayabilir. Bazı durumlarda (işiniz sırasında meydana gelen astım gibi), belirtiler temastan 4 ila 12 saat sonrasına kadar ortaya çıkmayabilir. Her ne kadar ani bir şekilde ciddi astım krizi atakları görünse de, genellikle birkaç gün artan semptomlardan sonra ortaya çıkar.

Astım Krizi Nedenleri

• Akciğerlere hava taşıyan tüplerde (bronş tüpleri) uzun süreli (kronik) iltihaplanma. Enflamasyon, tüplerin tetiklenmesine aşırı reaksiyona girmesine (aşırı duyarlılığa) yol açar.
• Bronşiyal tüplerdeki düz kasların sıkılması, hava yollarının küçülmesine neden olur. Bu, ciğerlere giren ve çıkan hava akımını azaltır.
• Bronşiyal tüplerdeki mukoza bezleri tarafından üretilen ekstra mukus. Bu, astımı olan bazı insanlarda oluşabilir ve hava akımını engelleyebilir.

Ataklar ciddi olmasına rağmen, genellikle evde tedavi edilebilir. Birçok insanın, astım eylem planı vardır; bu, atağın ciddiyetine göre hangi ilacı kullanmanız gerektiğini, ve ne zaman bir doktora başvurmanız gerektiğini veya ne zaman acil tedavi görmeniz gerektiğini söyleyen yazılı bir plandır. Siz ve doktorunuz eylem planınızı oluşturun.

Astım ataklarından kaçınmak ve tedavi etmek için en iyi strateji bir atağı tanıyabilmek ve ne yapacağını bilmektir. Bir astım eylem planı oluştururken doktorunuzla şu konu hakkında konuştuğunuzdan emin olun:

• Astım tetikleyicileri. Tetikleyiciler saldırıya neden olabilecek maddelerdir (polen veya sigara dumanı gibi). Tetikleyicilerden kaçınma, bir atak riskini azaltmaya ve ciddiyetini azaltmaya yardımcı olabilir.
• Astım semptomları. Bunlar genel olarak pik ekspiratuar akışında (PEF) bir düşüş ve artmış ve daha şiddetli öksürme, hışıltı, nefes darlığı ve göğüste sıkışmadır. Belirtiler insanlar arasında değişebilir.
• Sizin ve çocuğunuzun kullanması gereken hızlı rahatlama sağlayan ilaçlar ve onları nasıl kullanmanız gerektiği.
• Hızlı rahatlama ilaçlarının çalışıp çalışmadığını nasıl değerlendiririm.
• Acil bakım gerekmesi. Astımı olan kişinin PEF’de büyük bir düşüşe sahip olması durumunda, çabuk rahatlatma ilaçlarının işe yaramadığını veya cildin mavimsi bir renge sahip olduğunu fark etmesi durumunda, acil servise ihtiyacı olabilir. Doktorunuz hangi semptomların acil durum anlamına gelebileceğini belirlemeye yardımcı olacaktır.