Alzheimer, unutkanlık olarak tabir edilen bir hastalıktır. Ancak Alzheimer hastalığı yaş ilerledikçe ortaya çıkan bir hastalık olduğu gibi hafıza kayıplığı, konuşmada güçlük çekme ve gün hayatta yaşamın getirdiği bazı durumlara karşı koyamama problemler ile kendini belli etmektedir.
Alzheimer hastalığı geri dönüşü olmayan bir hastalıktır ve gün geçtikçe ilerleme gösterir. Halka arasında bu hastalığı genellikle bunama diye hitap edilir. Kişinin beyin fonksiyonları da oluşan bozukluklar ve bazı ataklar bu hastalığın oluşmasını nende olmaktadır.
Çok ciddi bir hastalık olan Alzheimer kişiler de görülmeye başladıktan yaklaşık 7-8 sonra ölümle sonuçlanabiliyor.
Dönüşü olmayan ve kişilerde kalıcı hasara neden olan Alzheimer zamanla hastalığın ilerlemesi ile birlikte konuşmada ve düşünmede zorluk çekme gibi problemlere yol açıyor. Doktorlar genelde bu hastalığın belirtilerinin başlamasının ile kişilerin 7 yıl gibi yaşama süreçleri olduğunu belirtse de hastaya bu tür yaşam biçmek pek de doğru olmaz. Genelde 65 yaş ve üzeri kişiler de sık görülen Alzheimer bir yaşlılık hastalığı olarak düşünülebilir.
En erken görülen Alzheimer hastalığı kişilerde 40 yaşında görülmektedir. 40 yaşından itibaren ortaya çıkması olağan olan Alzheimer nadir olarak görülür. Ancak 85 yaş ve üzeri kişilerde daha sık görülmektedir.
Alzheimer hastalığı kalıtsal faktörlere de neden olabiliyor. beyinde birikme gösteren protein, sinir sisteminde oluşan bozukluklar ve beyin hücrelerinde yaşanan ölüm sonucu hastalık kendini belli edebilir. Hasatlığın seyri çok yavaştır ve kişi de sinsi, sinsi ilerlemeye devam eder.
Hastalığın yavaş, yavaş ilerlemesi ile birlikte ölüm de kişide yavaş, yavaş ilerleme gösterir. Kurtuluşu olmayan bir hastalık olduğu için hastanın bakımı oldukça önemlidir. İlk öncelerde kişide hafif unutkanlıklar ile başlar ve ardından hastanın yapması gereken günlük aktiviteler aksar.
Konuşma, yürüme ve anlama kabiliyetini zamanla kaybeden hasta, kendini de unutmaya başlar ve zaman içerisinde kim olduğunu hatırlamakta güçlük çekebilir ve hatırlayamayabilir.
Alzheimer Belirtileri
- Günlük yaşamı olumsuz yönde etkileyecek şekilde unutkanlıkların başlaması,
- Gündelik işleri yapmakta zorluk çekme veya yapamama,
- Karar vermekte zorlanma,
- Önemli tarihleri hatırlamada zorluk çekme veya yolları hatırlamama,
- Ruh halinde olan değişiklik ve davranış bozukluğu,
- Pratik düşünmede zorluk çekme, hesap yapama ve sorumluluk almaktan kaçınma,
- Hatırlaması gereken kişisel eşyaların yerini bulmakta zorluk çekme,
- Karakter özelliğinin değişkenlik yapması,
- Kelimeleri bulmakta ve cümle kurmakta zorlanma,
- İnsanları suçlama gibi karakter özelliğinin değişmesi.
- Kişinin zaman zaman kendini bile tanımakta zorluk çekmesi gibi...
Alzheimer Hastalığı Tanısı
Alzheimer hastalığı tanısının koyulmasında güçlük çekilen bir hastalık değildir. İlk olarak kişinin yukarıda verilen belirtilerden her hangi birinin olup olmadı sorulur. Bu hususta hastaya ilk olarak hatırlaması gereken bazı olaylar veya özel günlerin tarihleri gibi ufak sorular sorulur. Ancak unutkan olan her kişi Alzheimer hastası olacak diye bir durum söz konusu değildir. İlk muayenenin ardında hastanın beyin filmi istenir. Beyin filminin ardından kan tetkikleri alınır ve laboratuvara yollanıp test yapılır. Bu testler sonucunda ise hastalığı diğer benzer belirtileri olan hastalıklardan ayırt etmek için bazı tıbbı çalışmalar yapılır. Yapılan tüm tarama ve testler sonucunda kişide alzheimer hastalığının tanısının koyulabilir.
Alzheimer Tedavisi
Alzheimer hastalığının tedavisinde hastaya ilk olarak bazı evreler uygulanır. Bu evreler özellikle üç basamaktan oluşur ve ilk basamağı eğitimdir. Ardından hastaya ilaç tedavisi uygulanır ve devamında ise destek tedavi verilir. Tüm bunların ardından hastalığın nasıl ilerlediği göz önünde bulundurulur.
Öncelikle hasta ve hastanın yakınları bu hastalık hakkında bilgilendirilir. Hastalığın nasıl ilerleme göstereceği ve kişinin neler ile karşılaşacağı gibi bazı bilgiler sunulur. Hastanın kullandığı kafa karıştırıcı ve unutkanlığı tetikleyici haplar var ise bunların kesilmesi uygun görülür. Hastalığın ilerlememiş olmasına rağmen olası kayıp olma, kendini unutma ve kişileri tanımakta zorluk çekme gibi problemler ile karşılaşılacağı düşülüp hastanın gözetim altında olması önerilir. Hastanın eğer kullandığı araç varsa kullanmaması tavsiye edilir. Bu durumda hem kendi hayatını hem de diğer kişilerin hayatını tehlikeyi atmış olur.
İlaç Tedavisi
Alzheimer hastalığının iyileştirilmesi adına ve henüz tam anlamıyla bir ilaç bulunamamıştır. Seyrini değiştirmesi için ve hastanın yaşam kalitesini arttırmak adına bazı ilaçlar önerilir. Bu ilaçlar kişinin son evreye gelme süresini uzatabilir ve olacak olan en zor durumları önlemek adına verilmektedir. Hastaya verilen bu ilaçların ilk başında ise beyin de bulunan asetilkolin miktarını arttırmaya yarayan kolinesteraz inhibitörer gelmektedir. Alzheimer hastalığının tedavisi için onay almış dört tane ilaç bulunmaktadır. Bu ilaçlar hastanın sadece unutkanlığı gidermesi için değil sinirlerini yatıştırması ve hırçınlığını önlemesi için verilir. Ancak bu ilaçların ortak yan etkileri bulantı, ishal ve kusma yapmasıdır.
Destek Tedavi
Alzheimer hastalığı olan kişilerde görülen zihinsel yetilerin kaybı, hastalığın getirdiği tek belirti değildir. Hastaların yaklaşık olarak % 25-50 kadarında depresyon atakları, % 50-60 arasında hırçın tavırlar, % 30-60 arasında ise halüsinasyon görme gibi durumlar varır. Oluşan bu bulgular hastalığın ilerleyen evrelerinde daha sık görülmektedir. Bu belirtiler için hastaya sertralin, olanzapin, haloperidol, ketiapin ve risperidon gibi destek ilaç takviyeleri önerilir. Bu ilaçların yanı sıra hataya fluoksetin be sitalopram gibi ilaçlarda önerilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder