Gebelikte İdrarda Bakteri Belirtileri ve Tedavisi

Gebelikte İdrarda Bakteri; Gebelik sırasında idrarda bakteri bulunması enfeksiyon belirtisidir ve genellikle kendini idrar yaparken yanma hissiyle belli eder. Yanma hissi bazen hafif bazen de şiddetli olabilir. İdrar kötü kokulu ve bulanık renklidir. Bakteriler genel olarak mesanede toplanmışsa sistit olarak adlandırılır fakat erken fark edilmezse üst idrar yollarını ve böbrekleri de etkiler. 

Hamilelikte İdrarda Bakteri görülmesi idrar yolu enfeksiyonunun en bariz belirtisidir. İdrar yolundaki enfeksiyonları hamilelikte en sık görülen enfeksiyon türüdür. Kadınların %50’si hayatları boyunca en az bir defa idrar yolu enfeksiyonu geçirir. 



Bunlar basit bir idrar yolu enfeksiyonu olabileceği gibi, idrar torbası iltihabı yani sistit ya da böbrek iltihabı gibi ciddi enfeksiyonlar olabilir ve erken doğum, düşük doğum ağırlığı gibi bebeği etkileyebilecek komplikasyonlara neden olabilir. Yapılan çalışmalar enfeksiyonların yeni doğan bebeğin motor ve mental gelişimi üzerine de olumsuz etkiler gösterebileceğini ortaya koymuştur.

İdrar yollarında bakteri oluşma nedenlerinden en önemlisi umuma açık yerlerdeki tuvaletleri kullanmak ve iç çamaşırı temizliğine önem vermemektir. Bakteriler dışarıdan bulaşır ve idrar kanalları yoluyla mesaneye ulaşarak burada çoğalırlar. İdrarda bakteri görülmesi bebeği etkilemez fakat bakteriler üst idrar yollarını ve böbrekleri etkilemeden önce tedavi olmak şarttır. 

Böbreklere ulaşan bakteriler besinlerin geri emilimini azaltarak bebeğin de beslenmesini etkiler. Ayırca hamilelik sırasında tedavi edilmeyen gebelikte idrardaki bakteriler zaman içinde böbrek iltihabına dönüşürler. Bu da hem anne için hem de bebek için büyük bir tehdittir. Erken müdahale edilmezse erken doğuma yol açabilir.




Gebelikte idrarda bakteri oluşumunu arttıran bir sebep değildir ama gebe kadınlar mesaneye baskı arttığı için daha çok idrara çıkma ihtiyacı hissetmesi ve tuvaleti daha çok kullanması gebelikte idrarda bakteri görülme olasılığını arttırır. Bu yüzden gebelik döneminde iç çamaşırının günlük olarak değiştirilmesi, çamaşırın nemli kalmamasına özen gösterilmesi ve umuma açık alanların tuvaletlerinden uzak durulması riski azaltır.

Hamilelikte İdrarda Bakteri Neden Artar?
Gebelikte mekanik ve hormonal nedenlerin yol açtığı fizyolojik değişimler yüzünden idrar yolu enfeksiyonu riski artar. Erken dönemde progesteron hormonu etkisiyle, geç dönemde ise büyüyen rahimin baskısıyla idrar yolları genişler. İdrar torbasının yetersiz boşalması sebebiyle de idrarın bir kısmı burada kalır ve bakteri üremesine zemin hazırlar.

Gebelikte idrarda bakteri tedavisi;

Bakterinin türü ve yaygınlık alanına göre doktorunuz antibiyotik tedavisi, baskılayıcı tedavi ya da hastanede yatmayı da içeren serum tedavisi verecektir. Doktorla karşılıklı iletişim bu dönemde önemlidir. İlaçların uygun kullanılmaması bebeğe zarar vererek tedavi sürecini uzatabilir. Tedavisi kolay bir rahatsızlıktır. Hamile kadınların yüzde 10'u gebelikleri sırasında idrarda bakteri görülmesi yüzünden tedavi olurlar. 

Antibiyotik tedavisi sırasında bol bol yoğurt yemek doktorlar tarafından önerilmektedir. Bakteriler şekerden beslendikleri için şekerli gıdalardan uzak durmak en iyisidir. Pamuklu iç çamaşırı kullanmaya özen gösterilmeli ve hatta iç çamaşırlar ütülenmelidir.

Hamilelikte İdrarda Bakteri Belirtileri

İdrara sık çıkma, idrar yaparken yanma, idrardan kan gelmesi, böğürde ağrı, idrar torbasında ağrı, idrarda koku, ateş, bulantı, kusma, gibi şikayetler antenatal polikliniğine başvurup idrar tahlili ve kültür yaptırmayı gerektirir. Bazı durumlarda bu belirtilerin hiç biri olmayabilir. Buna Asemptomatik bakteriüri yani idrarda belirti vermeyen bakteri varlığı denmektedir.

Asemptomatik bakteriüri nedir? Nasıl teşhis edilir?
Hamilelikte İdrarda Bakteri varlığına ait lokal veya sistemik herhangi belirtisi olmayan hastada, 24 saat arayla alınan 2 orta akım idrar örneğinin 1 ml’sinde aynı bakteri grubu 100.000 koloni oluşturan birim ya da daha fazla üremişse Asemptomatik bakteriüri tanısı konur. Bu bir enfeksiyon değildir ancak uygun şartlar altında enfeksiyona dönüşebilecek bir durumdur ve mutlaka saptanarak tedavi edilmesi önerilmektedir. Bu teşhis için idrar kültürü yeterlidir. Kültürün tetkik sonucuna göre antibiyotik tedavisi başlar.

Bütün hamilelerin ilk muayenesinde idrar kültürü ile taranması önerilmektedir. Eğer gereken tedavi yapılmazsa enfeksiyon böbrek iltihabına kadar ilerleyebilir ve bu durumda erken doğum riski yükselir. İdrar yolu enfeksiyonu geçirip antibiyotik kullamayan annelerin bebeklerinde, antibiyotik kullananlara göre %24, hiç enfeksiyonu olmayanlara göre ise %35 oranında daha fazla zeka geriliği ortaya çıkmaktadır.

Tedavide Dikkat Edilmesi Gerekenler

Güvenli antibiyotiklerle 3-7 günlük tedavi asemptomatik bakteriürinin ileri enfeksiyona ilerlemesi %80-90 azaltılabilir. Hamilelikte en çok kullanılan antibiyotikler; Sefaleksin, Amoksisilin ve Nitrofurantoin içerirlerdir. Tedavi sonunda mutlaka tekrar idrar kültürü yapılmalı, her ay tekrarlanmalıdır. Şikayetleri tekrar eden ya da geçmeyen hastalara idame tedavisi verilir. Tekrarlayan enfeksiyonlarda mutlaka doğumsal idrar yolları anomalileri için ileri tetkikler yapılmalıdır.

Hamilelikte İdrarda Bakteri oluşmasına karşı dikkat edilmesi gerekenler;

• Günde en az 6-8 bardak sıvı tüketilmeli, şekerli sıvılardan kaçınılmalı.
• Multivitamin kullanarak vücut direnci arttırılmalı.
• Mümkün oldukça sık tuvalete gidilmeli, idrarın tamamen boşatılmasına çalışılmalı.
• Cinsel ilişki öncesi ve sonrası tuvalet ihtiyacı giderilmeli.
• Tuvaletten sonra genital bölge iyi temizlenmeli, yıkama önden arkaya doğru yapılmalı, ıslak bırakılmamalı.