Hidrosel Ameliyatı Hakkında Bilmedikleriniz

Hidrosel Ameliyatı, Erkek üreme organı olan testis, çift tabakalı zar yapısında koruyucu bir kılıf ile sarılı bulunmaktadır. Bu iki tabaka arasında bir miktar sıvı olmaktadır. Bu sıvı, tabakalardan bir tanesi tarafından salgılanmaktadır böylece testisin torbalar içinde kolayca hareket edebilmesini ve bu sayede dış etkilere karşı kendini rahatlıkla koruyabilme görevini sağlar. 

Bu iki tabakanın birinden salgılanan sıvı diğer tabaka tarafından emilir ve bu süreç bir denge halinde devam eder. Bu dengenin emilmesinde oluşacak bozulma iki tabaka arasındaki sıvı miktarının artmasına ve torbanın şişmesi ile kendini gösteren içi sıvı dolu bir kesenin oluşmasını sağlamaktadır. 



Bu olaya hidrosel adı verilmektedir. Hidrosel, hem yetişkinlerde hem de çocukluk döneminde görülebilmektedir. Çocuklarda ortaya çıkma sebebi, çoğunlukla karın iç zarı ile testisi saran yapraklar arasında olan ve doğumdan hemen sonra kendiliğinden kapanan kanalın kapanmaması durumudur. Yetişkinlerde ise neden ortaya çıktığı tam bilinmemektedir. 

Bununla birlikte; testisin kendi etrafında dönmesi ile kanlanmasının ve lenfatik drenajının bozulması, testis travması, testis iltihabı ve testis tümörleri gibi hastalıkların bir belirtisi olarak da ortaya çıkar. Bu hastalıklarda hidrosel hızlı bir şekilde ortaya çıkmaktadır. Torbalarda şişlik şeklinde belirti vermektedir. 

Bu şişlik, genellikle ağrısızdır ve zaman içinde yavaş bir şekilde büyüme eğiliminde olmaktadır. Hidrosel, iyi huylu bir büyümedir kansere dönüşmez ve yaşla birlikte görülme sıklığı daha da artar. Hastanın isteğine, şişliğin büyüklüğüne, ağrı yapmasına veya kozmetik sorun teşkil edip etmemesine göre takip veya tedavi edilmelidir. Çocuklarda ise, doğum sonrası ortaya çıkan torbalarda şişlik bulunmaktadır, bu şişlik karın içi basıncının artması ile daha da belirgin hal alır.

Hidrosel Ameliyatı: Hidrosel ameliyatında operasyonun süresi; işlemin tipine, işlemi uygulayan cerraha ve hastaya bağlı değişiklik göstermekle birlikte genellikle 30-60 dakika arasında sürmektedir. Hidrosel ameliyatı yapılırken, genellik ile bölgesel anestezi uygulanmaktadır. Fakat hidrosel hastalığı çocuk ve bebeklerde de görülen bir hastalık olmasından dolayı 10 yaş altı olanlara sadece bölgesel yapılmaktadır. 

10 Yaş üstü için, doktorun da onayı alındıktan sonra genel anestezi uygulanabilir. Operasyon sonrası torbaya, drenaj için bir dren yerleştirilir ve bu dren hastanın durumuna göre 24-48 saat sonra çıkartılır ve hasta taburcu edilir. Ortalama hastanede kalış süresi 1 veya 2 gündür. Ameliyattan sonra ağrı hissedilmez.

Halk dilinde su fıtığı, torbaların şişmesi ve su toplaması olarak bilinen hidrosel, özellikle yeni doğanlarda yaygın olarak görülür. Erkeklerde spermlerin muhafaza edildiği testis torbası, çift tabakalı ve zar yapıya sahip koruyucu bir kılıf ile kaplıdır. 

Tabakalar arasında spermlerin daha rahat hareket etmesini ve dış etkilere karşı kendilerini daha kolay koruyabilmesini sağlayan bir miktar sıvı bulunur. Bu sıvı tabakalardan biri tarafından salgılanır ve diğerleri tarafından emilir. 

Normal şartlar altında bu süreç dengededir. Dengenin bozulması halinde tabakalar arasındaki sıvı miktarında artış gözlenir ve torba şişerek içi dolu bir kesecik halini alır. Oluşan bu keseciğe hidrosel denir.

Hidrosel nasıl oluşur, nedenleri nedir?

Hidrosel konjenital(doğumsal) ve erişkin hidroseli olmak üzere ikiye ayrılır.

Konjenital (Doğumsal) Hidrosel: Gebelik sırasında bebeklerin testisleri karın içine yerleşmiş halde bulunur. Gebeliğin 14. haftasından sonra karnın altına doğru ilerleyerek skrotum adı verilen testis torbasına yerleşir. Testisin skrotuma yolculuğuna periton (karın zarı), eldiven parmağı şekline girerek eşlik eder. 

Doğumu takip eden süreçte peritonun kesecik formu ipliksi bir yapıya dönüşür ve kapanır. Keseciğin kapanmaması durumunda karın içi sıvısı açıklıktan geçer ve testis etrafında birikerek şişliğe neden olur. Hidrosel adı verilen bu şişlik, yeni doğanda doğumsal bir problemdir ancak dolaşım bozuklukları, enfeksiyonlar ve tümörler de hidrosele neden olabilir.

Erişkin Hidrosel:

Genellikle 40 yaş üstü erkeklerde görülen hidrosel; radyoterapi, varikosel ameliyatları, testis tümörleri, testiste iltihabi hastalıklar ve skrotumun travmaları nedeniyle oluşur. Böbrek nakli olan vakaların %70’inde tek taraflı hidrosel oluşumu gözlenir.

Hidrosel Nasıl Anlaşılır

Yaşla birlikte görülme sıklığı artan hidrosel iyi huylu bir oluşumdur ve kansere dönüşmez. Testislerde zaman içinde yavaş yavaş büyüyen ağrısız şişlik hidrosel belirtileri arasındadır. Şişliğin büyüklüğüne, ağrı yapıp yapmamasına ve hastanın estetik kaygısına göre hidrosel takip ya da tedavi edilir. Çocuklarda görülen hidrosele genellikle fıtık eşlik eder. Fıtık ile görülen hidrosel durumunda hemen cerrahi müdahale önerilir. Tek başına hidrosel görülmesi durumunda zamanla düzelebilme ihtimali göz önüne alınarak tedavi için 2 yaşına kadar beklenebilir. Hidroselin fizik muayenesinde şişkinlik yapan keseciklere ışık tutulur ve ışığın geçirgen olması keseciklerin sıvı ile dolduğunu gösterir. Işık geçirgenliğinin olmaması keseciklerde tümör geliştiğinin göstergesi olabilir.

Hidrosel Tedavisi

Çocukluk döneminde yaşanan hidrosel için 2 yaşına kadar beklenir ve eğer kendiliğinden bir düzelme gerçekleşmezse cerrahi tedavi önerilir. Hidrosel tedavisi sırasında genellikle sünnet operasyonu da yaptırılır. Erişkin hidrosel tedavisi için uygulanan cerrahi işlem yaklaşık 30-60 dakika arasındadır. İşlem sonrası torbaya dren yerleştirilir ve genellikle 24-48 saat hasta gözlem altına alınır. Dren alındıktan sonra hasta taburcu edilir. 

Hidrosel tedavisi sonrası hastanın evde birkaç gün dinlenmesi önerilir. 7 gün içinde hastanın dikişleri erir ve banyo yapabilecek hale gelir. Torbanın yukarı kalkmasını destekleyen özel külotların 7 gün boyunca devamlı giyilmesi önerilir. Cerrahi işlemden sonraki ilk hafta genellikle ağrı kesici, antibiyotik ve antiinflamatuar ilaç tedavisi uygulanır. Hasta, operasyondan iki hafta sonra hasta cinsel ilişki yaşayabilir ve dört hafta sonra spor aktivitelerine katılabilir.