Koliform Bakteri, suların ve gıdaların sağlığa yararlı olup olmadığını ölçen bakterilerdir. Gram negatif olup, spor oluşturmaz, çubuk şeklindedir ve 48 saat içerisinde laktozdan asit ve gaz üretebilen bir bakteri türüdür. Bu bakteri topluluğu, suların kirlenip kirlenmediğini gösteren büyük bir göstergedir. Koliform bakteri grubunun yaşama alanı sıcak kanlı hayvanların bağırsakları olduğu gibi bitki ya da toprakta da bulunabilirler.
Doğada ve gıdalarda sıklıkla bulunan bir bakteri türüdür. Bir çok taze sebze ve meyvede bulunabildiği gibi, süt ve süt ürünlerinde, lağım suyu ile beslenmiş gıdalarda yaygın olarak bulunurlar. Bu gıdalardan ve gıdalar sayesinde bulaştırılmış ortamların temizlenmemesinden dolayı da insanlara bulaşa bilmektedirler.
Koliform bakteri tespiti; bu bakteri grubunun tespiti oldukça basit olup, bulunduğu ortamda oransal olarak fazlalık gösterirler. Aynı zamanda bu bakterilerin artışı ve azalışı, o ortamda bulunan ve her türlü hastalığa neden olan bakterilerin varlığı hakkında da bilgi vermektedir. Ayrıca bu bakteriler bulunduğu suyun kalitesini de gösterir.
Ancak her koliform bulunan suda patojen vardır demek de yanlış olur. Bununla beraber koliform içermeyen suda patojen yoktur ve bu nedenle rahatlıkla tüketilebilir.
Fecal koliform bakteri, koliform bakteri suda bulunurken, fecal koliform bakteri de hayvan dışkılarında bulunan bir bakteridir. Kullandığınız suda fecal koliform bakteri bulunması o suya lağım suyu ya da hayvan dışkısının bulaştığının göstergesidir. Bu nedenle sorunun kaynağının bulunup çözülmesi bu bakteriden doğabilecek hastalıkları önlemede çok önemlidir.
Aslında bu konumuzda bizleri doğrudan etkileyen sorun günlük yaşamımızda kullandığımız suların ne kadar güvenli olup olmadığıdır. Günlük yaşantımızda kullandığımız sular sürekli olarak kontrol edilip sağlıklı bir şekilde evlerimizdeki musluklara ulaşmaktadır. Önemli olan yüksek katlı apartmanlarda ve ya kendi yaptırdığımız yüksek hacimli su depolarındaki koliform bakteri bulunup bulunmadığıdır.
Bu nedenle herhangi bir depodan tüketilen suların kontrol edilmesi gerekmektedir. Bununla beraber ülkemizde şifalı diye bilinen ve bir çok bölgede bulunan kaynak sularının hiç bir ölçüm yapılmadan tüketilmesi, o kaynak suyundan oluşabilecek tüm hastalıkları da beraberinde getirmesine sebep olur.
Belirtileri; koliform bakterilerinin en yaygın belirtisi ishaldir. Bu bakterilerin bir çoğu zararsızdır ve insanları çoğunlukla hasta etmeyebilirler. Yalnız fecal koliform bakterisi en yaygın bakteridir ve hastalığa neden olabilir. Bu bakterinin belirtisi sizin bağışıklık sisteminizle doğrudan alakalıdır. Sizin bünyenizin alışık olduğu ve bağışıklık geliştirdiği bir bakteriden bir başka kişi rahatsızlıklar yaşayabilirler.
GENEL ÖZELİKLER
(1) Koliform Grubu Bakteriler :
Aerob ve fakültatif anaerob, Gram (-) spor oluşturmayan çubukçuk formunda
mikroorganizmalar olup, 35 - 37 0C’de 48 saat de laktozu fermente ederek gaz ve asit
oluşturma özelliğine sahiptirler.
Escherichia, Klebsiella, Citrobacter ve Enterobacter’ler koliform grubu bakterilerdir
(2) Fekal Koliform Grubu Bakteriler :
İnsan ve sıcak kanlı hayvanların gastrointestinal sisteminde bulunurlar. Laktozlu
ortamda 44 - 45 OC’de (44.5 C) laktozu fermente ederek gaz oluştururlar.
Isıya dirençli termotolerant bakteriler olarak da değerlendirilir.
(3) Escherichia coli :
Enterobacteriaceae familyasında yer alan bu bakteri Gram (-), fakültatif
anaerob ve çubukçuk formundadır. E.coli kısa tipik hareketli (peritrik flagellalı, bazıları
hareketsiz) olup, bu yönüyle çoğu Salmonella serotipleri ile benzerlik gösterir. E.coli 4
- 46 0C’ler arasında üreyebilmektedir. Optimal ısı derecesi olan 37 0C’de gelişirler.
Optimal pH değeri 7.2 iken, minimal pH değeri ise 5.0’dir. Su aktivitesi (aw değeri)
0.95’dir. % 6.5 NaCl içeren ortamda E.coli 0157 H7’nin yavaşta olsa ürediği
belirlenmiştir. E.coli’nin, Salmonella’dan ayırımındaki temel özelliklerinden birisi,
laktozu ve sakkarozu fermente ederek asit ve gaz oluşturmasıdır.
E.coli’nin patojen olmayan suşları, insan ve hemen hemen bütün sıcak
kanlıların normal, bağırsak florasında bulunur. Bu bakterinin insanlar için patojen
olanları 6 grupta toplanmaktadır. Bunlar; Enteropatojenik E.coli (EPEC),
Enteroinvaziv E.coli (EIEC), Enterotoksijenik E.coli (ETEC), Enterohemorajik E.coli
(EHEC),Enteroaggregatif E.coli (EaggEC) ve Diffuzadeziv E.coli (DAEC) dir.
b. TANIMLAR
(1) TBX (Tryptone Bile X glucuronide) Medium :
Tryptone 20.0 g
Bile salts No.3. 1.5 g
Agar 15.0 g
X Glucoronat 0.075 g
Distile Su 1000 ml
pH 7.2 ±0.2
bileşiminde hazırlanan besiyeridir.
(2) VRBL (Violet Red Bile Lactose) Agar:
Yeast extract 3.0 g
Peptone 7.0 g
Sodium chloride 5.0 g
Bile Salts no 3 1.5 g
Lactose 10.0 g
Neutrel red 0.03 g
Crytal violet 0.002g
Agar 12.0 g
Distile Su 1000 ml
pH 7.4 ±0.2
bileşiminde hazırlanan besiyeridir.
(3) EC (Chromogenic E.coli / Coliform medium ) :
Peptone 5.0 g
Lactose 2.5 g
Yeast extract 3.0 g
Sodium chloride 5.0 g
Neutral red 0.03 g
Di.Sodium hydrojen
phosphate 3.5 g
Potassium di.hydrojen
phosphate 1.5 g
Agar 15.0 g
Chromogenic mix 20.3 g
Distile Su 1000 ml
pH 7.4 ±0.2
bileşiminde hazırlanan besiyeridir.
(4) L.S.T. (Lauryl Sülfat Tryptose Broth):
Tryptose 20.0 g
Lactose 5.0 g
Sodium Chloride 5.0 g
Di-Potassium Phosphate 2.75 g
Potassium Phosphate 2.75 g
Sodium Lauryl Sulphate 0.1 g
Distile Su 1000 ml
PH 6.8± 0.2
c.DENEY
(1) 10 g numune hassas terazide tartılarak steril poşet veya kavanoza konulur. 90
ml peptonlu su ile 1 / 10 oranında homojenize edilir.
(2) Katı Besiyerine Ekim : Hazırlanan homojenattan alınarak dökme plak (1ml),
yayma plak(0.1ml) veya damla plak(0.05ml) metodlarından birisi ile Violet Red Bile
Lactose (VRBL) Agar ya da EC Agara ekim yapılarak 37 0C’de 24 saat (30 0C’de 48
saat anaerob) inkübasyona bırakılır. İnkübasyondan sonra 0.5 mm büyüklüğündeki
vişne renkli presipitasyon oluşturan kolonilerden yuvarlak uçlu öze yardımıyla Endo
Agara (EA) çizme plak yöntemi ile geçirilir. 37 0C’de 24 saat inkübasyona bırakılır.
Metalik parlaklık görülürse E.coli şüpheli olarak değerlendirilir.
Gıdalarda E.coli izolasyonu ve sayımı için son yıllarda geliştirilmiş olan Tryptone
Bile X-glucuronide Medium (TBX) kullanılmaktadır. Hazırlanan gıda homojenatından
0.1 ml alınarak yayma plak metodu ile TBX mediuma ekim yapılır. Petriler 30 0C’de 4
saat daha sonra 44 0C’de 18 saat inkübasyona bırakılır. İnkübasyondan sonra oluşan
mavimsi yeşil koloniler E.coli olarak değerlendirilir.
(3) IMViC Testi : E.coli’nin identifikasyonunda kullanılır. Endo Agarda üreyen
E.coli şüpheli kolonilerin doğrulanması amacıyla yapılır.
(a) İndol Testi : Endo agardaki E.coli şüpheli koloniden % 1’lik triptofanın
sudaki çözeltisinden hazırlanan Tryptone Broth’a (TB) öze ile geçilir. 35 - 37 0C’de 24
saat inkübe edilir. Koliform bakteriler triptofanaz enzimi üretip üretememe yetenekleri
ile birbirinden ayrılırlar. Triptofanaz enzimine sahip mikroorganizmalar, triptofan
amino asidinden indol, amonyak ve pirüvik asit oluşturur. Pozitif reaksiyonda kovacs
ayıracı damlatıldığında brothun üst yüzeyinde kırmızı-menekşe renkli halka oluşur.
(b) Metil Red Testi : Endo agardaki E.coli şüpheli koloniden Metil RedVoges Proskauer Medium (MR-VP) bulunan tüpe öze ile geçilir. 37 0C’de 5 gün
inkübe edilir. İnkübasyondan sonra tüpe metil red indikatörü ilave edilir. Kırmızı renk
oluşumu metil red testinin pozitif olduğunu gösterir. Negatif test sonucunda sarı veya
portakal renk meydana gelir.
(c) Voges Proskauer Testi : Endo agardaki E.coli şüpheli koloniden MR-VP
medium bulunan tüpe öze ile geçilir. 37 0C’de 48 - 72 saat (48 saatten önce test
yapılmaz) inkübe edilir. İnkübasyondan sonra bakterilerin butanediol fermantasyon
yeteneğinde olup, olmadıkları araştırılır. Bu test için; Barrit’s reagent A (α-naphtolün
alkoldeki % 5’lik solüsyonundan 0.6 ml.) ve Barrit’s reagent B (% 40’lık KOH
solüsyonundan 0.2 ml ve % 0.5’lik kreatin solüsyonundan 2 damla) inkübe edilen
kültüre ilave edilir. Pozitif reaksiyonlarda kırmızı renk oluşur. Negatif reaksiyonlarda
kırmızı renk oluşmaz.
(d) Sitrat Testi : Simon sitrat yatık agara Endo agardaki şüpheli koloniden
iğne uçlu öze yardımı ile ekim yapılır. 37 0C’de 24 saat inkübe edilir. Test tüpünün
rengi nötral pH değerinde yeşildir. Ancak pH 7.6’ nın üzerinde yoğun koliform
üremesine bağlı olarak amonyum tuzlarından alkali üretimi sonucu besiyerindeki
brom timol mavisi indikatörü koyu prusya mavisine dönüşür. Renk değişikliğinin
oluşmaması negatif olarak değerlendirilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder