Bademcik Aft Nedir ?
Bademcik aft, enfeksiyon esnasında
ya da sonrasında gelişebilmektedir. İltihabın bademcik dokusundan dışarı
taşarak, öncelikle çevre dokuya yayılarak irin oluşturması ve sonra ise
zaman içerisinde apseleşmesidir. Başka bir deyişle bademcik kapsülü ile bunu
çevreleyen adaleler içinde gelişen apsedir.
Küçük beyaz pamukçuk şeklinde çıkan yaralar aft olarak isimlendirilir. Daha
çok dil, dudak, damak ve yanakların iç bölümünde görülebilen aft boğaz
kısmında de meydana gelebilmektedir. Dil, ağız ya da boğazda meydana gelen
aft, bireyin günlük yaşamını negatif etkiler. Kuvvetli ağrı, acı ve sancı hissedilmesine neden
olabilmektedir.
Aft oluşmadan bir kaç gün öncelikle çıkacağı alanda kaşıntı ve kızarıklık
hissedilir. Bir kaç günün ardında ise ortası beyaz ve çevreyi kırmızı az
çukurlu yara haline dönüşür. Bireyin kuvvetli ağrılar hissetmesine yol
açar.
Bademcik Aft Belirtileri ve bulguları:
Bademcikte aft oluşması başlamasından sonra, süratle gelişen yutma zorluğu,
kulağa vuran kuvvetli ağrı, ağzı açmada ileri derecede kısıtlılık (trismus)
tipik yakınmalardır. Bununla birlikte seste kalınlaşma ve kabalaşma,
kuvvetli ağrıdan ötürü ağız yolu ile besin alamama, başın apse meydana gelen
tarafa gerçek eğilmesi, baş hareketleri ile ağrının çoğalması, yutkunamama
neticesi ağız yolu ile devamlı salya akması, ağız kokusu, boyunda ağrılı
lenf bezi şişmesi, 39-40 dereceye varan ateş, evrensel vaziyetin süratle
kötüleşmesi, gittikçe yükselen solunum yolları tıkanıklığı yakınmaları da
olabilmektedir.
Bademcik iltihaplanması olan bir hastada bu şikayetlerden birinin ya da
birkaçının başlaması peritonsiller apseye işaret edebileceğinden, hasta
antibiyotik rehabilitasyonu almakta olsa bile anında bir Kulak-Burun-Boğaz
hekimine başvurmalıdır. Sık sık tek taraflı oluşur, ender olarak 2 taraflı
olabilmektedir.
Boğaz muayenesinde; şayet trismusa nazaran ağız açılabilirse,
bademcikte, bademciği çevreleyen üst harici taraflardaki dokularda ve bunun
için komşu dokularda (minik dil ve bunun için ve bademciğe komşu dokularda)
kızarıklık, şişlik ve ortada üstelik gerçek itilme, ve bu bölgelerde çok
hassaslık tipiktir. Boyunda dokunmakla ağrıyan hassas lenf bezleri ele
gelebilir. Kulak-Burun-Boğaz doktoru aracılığıyla hastanın yakıntıları ve
kontrol belirtilerine dayanılarak konur.
Aftların oluşmasının çok fazla sebebi bulunur. Aft rehabilitasyonu neden
meydana gelen etkene yönelik değişim gösterir. Bir takım vakit aftlar immun
sistemiyle alakalı meydana gelen behçet hastalığının belirtisi
olabilmektedir. Fakat bunlar tek başına behçet hastalığının belirtisi olarak
değerlendirilemez. Ağızda devamlı meydana gelen aftlar, cinsel uzuv ve
etrafında yaralar, damarlarda ve popüler iltihaplanma, kanda çok miktarda
pıhtılaşma vaziyetleri behçet hastalığının belirtileridir.
Bademcik Aft Tedavisi:
Tedavide bütün apseler benzeri bunda da apse boşaltılır ve damardan
antibiyotik rehabilitasyonu uygulanır. Bir Kulak-Burun-Boğaz kontrol
koltuğunda yapılabilen aft apsesi boşaltılması işlemi hastanın yaşına
yönelik ameliyathane koşullarında anestezi ile hasta uyutularak
yapılabilmektedir.
Aftın neden olduğu apse boşaltılır sonra hasta hastaneye yatırılarak fazla
doz damar yolu ile antibiyotik, ağrı kesici, ateş düşürücü ilaç, bol
sıvı/akışkan ve sulu rejim, rehabilitasyonu verilir. Bununla birlikte
peritonsiller apse geçiren kişilerde bademcik alınması operasyonu da
(tonsillektomi) yapılmalıdır.
Bu anında yapılabileceği benzeri hastanın vaziyetinde düzelme olduktan 6
hafta sonrasında da yapılabilmektedir. Zira bu olgularda bademcik alınması
operasyonu yapılmazsa peritonsiller apse tekrarlama ihtimali yüksektir.
Peritonsiller apseden korunmak için kişide boğaz ağrısı yepyeni başladığında
vakit kaybedilmeden bir Kulak-Burun-Boğaz hekimine başvurup biran öncelikle
doktorun önerdiği antibiyotik rehabilitasyonuna başlanmalı, istirahat ve bol
sıvı/akışkan alımına dikkat edilmelidir.
Fakat bütün bu tedbirlere ve antibiyotik rehabilitasyonuna nazaran
peritonsiller apse gelişebileceği unutulmamalıdır ve konunun en başında
anlatılan şikayetler olduğunda anında doktora müracaat edilmelidir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder