Asit Yağmurlarına Neden Olan Gazlar

 

Asit yağmurlarına neden olan gazlar dediğimiz zaman oldukça zararlı gazların varlığını görebiliyoruz. Havayı kirleten kükürtdioksitin azotoksit, partikül madde ve hidrokarbon gibi kirleticileri havaya yaymaktadır. Bu kirleticilerin atmosferde çeşiti kimyasal reaksiyonlara uğrayarak zamanla çok uzaklara taşınabildiğini ve buralarda ise kirleticilerin atmosferde bulunan su partikülleri ve diğer bileşenlerle tepkimeye girdiğini görebiliyoruz.

Kirleticilerin su partikülleri ve diğer bileşenlerle tepkimeye girmesi sonucunda ortaya çıkan gazlar arasında sülfüroz asit (HSO), sülfürik asit (H2SO4) ve bitrik asit (HNO3) adları ile bilinen gazların olduğu görülür. 

Hiçbir yabancı madde ile kirletilmemiş olan atmosferde bile yağmur suyunun bir miktar asidik olduğunu söyleyebiliriz ve bu durumdaki yağmur suyunun pH değerinin 5.6 civarında olduğunu görebilmek mümkündür. Kirlenen hava ile birlikte yağmur suyunun pH derecesinin çok kolay bir şekilde 5.6 pH değerinin üzerine çıkması mümkündür. Bu değerin üzerine çıkmasıyla asit yağmurlarına neden olan gazlar sebebiyle çevreye zarar verebilecek maddeler yüklü suların yeryüzüne düşmesi söz konusudur.

Asit yağmurlarına hangi gazlar neden olabilir?

Hava kirliliğine olan katkılarına bakıldığı zaman, asit yağmurlarına neden olan gazlar içerisinde CO'nun %52, SO2'nin %18, Hidrokarbonların %12, NO2'nin%6 ve diğer parçacıkların ise %12 oranında katkıda bulunduklarını söyleyebiliriz. Özellikle termik santrallerde, ısıtma sistemlerinde ve endüstri kurumlarında kullanılan kömürün atmosfere kül dediğimiz kadmiyum ve kurşun gibi maddeler içeren CO2 ve SO2 yayması havadaki kirliliğin başlıca sebebi olarak karşımıza çıkmaktadır.

Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de kömür ve petrol tüketiminin artmasına bağlı olarak atmosferde bulunan karbonmonoksit gazı miktarının da yükselmesi söz konusudur. Başta artan taşıt sayısına bağlı olarak petrol tüketiminin de artması ile birlikte yanardağlarda bulunan SO2 ve CO2 gazlarının da atmosferdeki gaz miktarını artırmaktadır. Bu gazların havadaki su buharı ile birleşmesi sülfirikasit ve nitrik asit olarak yere düşmesine neden olduğundan dolayı tüm bu gazları asit yağmurlarına neden olan gazlar kapsamında değerlendirmemiz söz konusudur. Bu sebeple bahsi geçen enerji kaynaklarının kullanımında daha dikkatli olunması gerekir.